Koyunlarda ırk seçimi, seleksiyon ve koç katımı
Adnan BALCI
Ziraat Mühendisi

Irk seçimi: Damızlık ırk seçiminde dikkate alınması gereken hususlar şunlardır.

* Pazarda en çok rağbet gören ürün doğrultusunda (et, süt, yapağı) en uygun özelliklere sahip olan koyun ırkı tercih edilmelidir.

* Seçilen ırk bölgenin iklim, mera, bakım ve beslenme şartlarına kolayca uyum sağlamalıdır.

* Verim özelliklerine göre ikizlik oranı erken gelişme, yemden ve meralardan yararlanma, hızlı büyüme, et kalitesi, süt verimi, kuzu büyütme gücü, yapağı miktarı ve kalitesi üst düzeyde bulunmalıdır.

Tercih edilen ırkın damızlıkları kolayca temin edilmelidir.

Seleksiyon: Damızlık sürümüzde her yıl pazar durumuna, iklim şartlarına ve ihtiyaca göre koç katımından önce mutlaka seleksiyon yapılmalıdır. Aşağıdaki özelliklere sahip olan hayvanlar selekte edilirler.

* Elimizdeki ırkın özelliklerini yeterince taşımayanlar

* Mastitisli veya başka bir sebeple memesi bozuk olanlar

* Yaşlı koyunlar ve iki aşımdan fazla yaşlı koçlar

* Yavru atanlar, kısır kalanlar, önceki doğumda eşini atmama, metritis gibi bir doğum arası geçirmiş olanlar

* Uzun süredir hasta oldukları bilinen hayvanlar

* İhtiyaç fazlası damızlıklar sürüden uzaklaştırılarak kasaplık olarak değerlendirilmelidir. Böylece hem daha düzgün ve sağlıklı bir sürümüz olacak, hem de koç katım döneminde yapacağımız uygun bir yemleme ile daha fazla kuzu elde etmiş olacağız.

Koç katım dönemi beslenmesi:

Bölgemizde koyun sayısında son yıllarda belirli bir azalma olsa da, koyun yetiştiriciliği önemli bir hayvancılık faaliyeti olarak devam etmektedir. Koyunculuk tüm dünyada olduğu gibi bölgemizde de meraya bağlı olarak yapılmaktadır. Meranın durumu mevsimlere göre değiştiğinden bazı dönemlerde koyunların beslenmesi için yetersiz kalmaktadır.

Son yıllarda yapağı fiyatlarının iyice düşmesi ve koyunlardan elde edilen sütün iyi değerlendirilmemesi neticesinde özellikle koyunlardan alacağımız yavrunun önemini artırmaktadır. Bu da koyunların aşım döneminde iyi bir şekilde beslenmesiyle mümkündür.

Koç katım döneminde bölgemizde meralar iyice zayıflamakta, bu da koyunların yetersiz beslenmesine neden olmaktadır. Bu dönemin hasat zamanına rastlaması, yani anızların koyunlar için besin maddesi olması büyük bir avantaj ise de her zaman yeterli olmamakta ve ihtiyaçlar tam olarak karşılanamamaktadır. Koç ve koyunlara ek yem verilmesi; koçlarda aktiviteyi, aşım isteğini ve gücünü artıracak ve ikizliği teşvik edecek, dönme yani yeniden koça gelme azalacaktır.

Koç katım dönemi yemlemesi toplam 1,5 ayı kapsamalı ve koç katımından 15 gün önce başlanmalı, koç katım süresi boyunca devam etmelidir. Bu dönemde koçları ayrı olarak beslemek daha olumlu sonuç verir. Bu dönemde yapılacak yemlemede, koyunların günlük ihtiyacının (yem tüketiminin) %50’ fazlası verilmelidir. Bu miktar bölgemizdeki yemlere göre belirlenecek olursa, günlük ihtiyaç 1-1,5 kg. saman ve 600-700 gr. kesif yem olmaktadır.

Anızda otlayan, mera durumu iyi olan ve iyi kalitede ot verildiği durumlarda tabii ki bu miktarları ayarlamak gerekir. Koç katım döneminde kondisyonu iyileştirme uğruna yapılan aşırı yemleme ise hayvanların yağlanmasına ve döl tutmamasına sebep olmaktadır. Bu nedenle hayvanların ihtiyacına göre yemlenmesi hem ihtiyacı tam karşılayacak, hem de yem telefatının önlenmesini sağlayacaktır.

Facebook'ta Yayınla>
Soru / Yorum Eklemek İçin Tıklayınız
..:: Sorular / Yorumlar ::..
Henüz yorum eklenmemiştir. Yorum Eklemek için Tıklayınız.
Ne? nedir? Nasıldır? Nasıl yapılır? Ne zaman yapılır?
Copyright - Tarım Kütüphanesi - 2007