Konya bağlarında uygulanan Entegre proje çalışmaları
S. Aynur YAŞLI
Ziraat Yük. Mühendisi

Bağcılık için çok uygun iklim koşullarına sahip olan ülkemizde; asma yetiştiriciliği yüzyıllardan beri yapılmaktadır.Türkiye ekonomisi içerisinde bağcılık ayrı bir önem taşıyan tarımsal üretim koludur. Dünyada toplam bağ alanı 7.669.000 ha.dır.Ülkemizde bağ alanları ise, 1999 yılı verilerine göre 560.000 ha.olarak belirlenmiştir.Bu değerlere göre dünya bağ alanının % 7,3 ü Türkiye’de bulunduğundan,bağcı ülkeler arasında 4. sırada yer almaktadır. Toplam dünya üzüm üretimi 57,4 milyon ton iken, Türkiye 3,6 milyon ton yaş üzüm üretimi ile dünyada 5. sırada bulunmaktadır.Bu nedenle ülkemiz; gerek üretim alanı gerekse üretim miktarı bakımından,dünyada bağcılık konusunda önemli ülkeler arasında kendine bir yer edinmiştir.(Çetin ve Tipi,1998).

Konya ili ise; Orta Anadolu bölgesinde bölgenin en önemli bağcı ili konumundadır. Yurdumuzda bağcılığın yapıldığı iller arasında; 38.350 ha. Bağ alanı ile 3. sırada , 138.194 ton üretim ile 8. sırada yer almaktadır.Konya ilinin sırasıyla Hadim, Bozkır, Beyşehir, Meram (Merkez), Hüyük,Ilgın, Ereğli, Çumra ilçelerinde geniş ölçüde bağcılık yapılmaktadır. İlimizde yetiştirilen üzüm çeşitleri genellikle sofralık ve kurutmalık olarak değerlendirilmeye uygun çeşitlerdir.Bunlar arasında Razakı, Çavuş, Büzgülü (Karagevrek), Kadınparmağı (Hatunparmağı), Siyah Gemre,Gül üzümü ve her türlü değerlendirmeye uygun olarak da (şıralık-şaraplık) Kara Dimrit,Ak Dimrit , öküzgözü, Dökülgen,Yapıncak gibi çeşitler sayılabilir. İlimizde yetiştiricilik açısından genellikle goble sistemi yaygın olarak uygulanmakla birlikte, son yıllarda uygun bağ alanlarında yüksek terbiye sistemine geçildiği gözlenmektedir. Bölgemizde olduğu gibi Konya’da bağcılık; Filoksera ve kırsal alandan hızlı göç nedeniyle büyük zarar görmüştür. Bölgede aşılı asma fidanı ihtiyacının karşılanması,Amerikan asma anaçlarına yer verilmesi, modern bağcılığın geliştirilmesi konularında yapılan destekleme uygulamalarının genişletilerek sürdürülmesi,bağ hastalık ve zararlıları ile uygun mücadele metod ve yöntemlerinin geliştirilmesi Konya ili bağcılığı açısından da gereklidir.

Daha kaliteli ve bol miktarda üzüm elde edebilmek için bağ hastalık ve zararlıları ile mücadelede değişik yöntemlere baş vurulmaktadır.Bunlardan kimyasal mücadele en çok kullanılan bir yöntemdir.Bilindiği gibi rastgele ve fazla miktarda ilaç kullanımı ile; canlılar arasındaki doğal dengenin bozulması, hastalık etmeni ve zararlıların direnç kazanması, kalıntı ve çevre kirliliği, tarımsal üretim maliyetlerinin artması gibi bir dizi sorunlara neden olunmaktadır.

Günümüzde “Bitki Koruma”nın amacı klasik yöntemlerde olduğu gibi sadece hastalık ve zararlıyı hedef almak değil, onunla beraber tüm ekosistemi de dikkate alarak, verimlilik hesapları içerisinde yeni mücadele planları yapmak ve saydığımız sakıncaları olabildiğince azaltmaktır.Tüm bunlara cevap verebilen, konuları bir bütün halinde ve çok yönlü ele alan “Entegre Mücadele”dir.Bu bağlamda Entegre Mücadele; bağlarda zararlı türlerin populasyon dinamiklerini ve çevre ile ilişkilerini dikkate alarak,uygun olan bütün mücadele metodlarını ve tekniklerini uyumlu bir şekilde kullanarak, bunların populasyonlarını ekonomik zarar eşiğinin altında tutan bir zararlı yönetimi sistemidir.

Bir süredir bağlarda uygulamaya konulmuş olan Entegre Mücadele çalışmalarının hedeflerini ise şu şekilde belirtebiliriz:

1-Bağlarda bitkisel üretimin artırılması,kaliteli ve ilaç kalıntısı bulunmayan ürünlerin elde edilmesi,

2-Doğal düşmanların korunması ve teşvik edilmesi,

3-Bağların düzenli olarak kontrol edilmesi,

4-Gereksiz,fazla sayıda yapılan ilaçlamalarla ilaçların çevreye (toprak,su ve hava) bulaşmasının önlenmesi,

5-Bağcıların kendi bağının uzmanı haline getirilmesi,

6-Toplumda Entegre Mücadele bilincinin yerleştirilmesi.

Konya ilinde bağlarda 1987 yılında “Bağ Salkım Güvesi Tahmin ve Uyarı Sistemi “çalışmaları adı altında başlayan proje çalışmaları; 1997 yılından itibaren “Bağ Entegre Mücadele Uygulama ve Eğitim Projesi” çalışmaları olarak uygulamaya konulmuştur. 5’er yıllık dilimler halinde gerçekleştirilen projenin II. dilimi (2000-2004) tarihleri arasında tamamlanmış olup 2005 yılında III.dilim proje çalışmalarına geçilmiştir.

Bağ Entegre Projesi Türkiye çapında bir projedir.Orta Anadolu bölgesinde başta Konya olmak üzere Niğde,Nevşehir,Aksaray,Karaman illerinde Ankara Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü’nün koordinatörlüğünde gerçekleştirilmektedir.

Proje,programı gereği Konya-Merkez (Meram-Hatıp ve Dikmeli köyleri)de 10 dk.lık bağ alanında uygulanmaktadır.Projenin hitap ettiği alan ort.1500 dk.dır. Proje çalışmaları; Proje sorumlularınca proje planına bağlı kalınarak titizlikle uygulanmaktadır. Bağlarımızın ana zararlısı olan Bağ Salkım Güvesi (Lobesia botrana Den.Schiff.) anahtar zararlı olarak alınmıştır. Ancak Orta Anadolu bağlarında iklim koşulları bağların ana hastalığı olan Bağ Küllemesi (Uncinula necator Schw.Burr.) hastalık etmeninin gelişmesi için uygunluk gösterdiğinden,talimat gereği koruyucu mücadelesi,fenelojiye göre genellikle 2 tekrarlı olarak yapılmaktadır.Proje bağları ekonomik eşik değerleri dikkate alınarak, diğer bağ hastalık ve zararlıları açısından da kontrol altında tutulmaktadır.

Konya ilinde uygulanan Tahmin ve Uyarı Sistemi ve daha sonra uygulamaya geçilen Entegre Mücadele Proje çalışmaları sayesinde; ana zararlı olan Bağ Salkım Güvesine karşı, projelerden önce bilinçsizce yapılan en az 6-7 tekrarlı ilaçlamalar yerine, son 12 yıldır ilaçlamalar (1) e düşürülmüş bulunmaktadır. Konya ilinde Bağ Salkım Güvesi 3 tam nesil vermektedir. Son derece dikkatli ve titizlikle yapılan çalışmalarla,zamanında yapılan, II.nesile karşı (tek 1) ilaçlama ile ürün pazara sağlıklı olarak sunulmakta ve bağcılara önemli bir gelir sağlamaktadır. Çalışmalarda eşeysel çekici tuzaklar,maksimum sıcaklık toplamı,etkili sıcaklıklar toplamı,alacakaranlık sıcaklıkları, doğada yumurta açılımlarının ve larva zararlarının tespiti ve fenolojik kayıtlar v.s. gibi uygun bir dizi yöntem beraberce değerlendirilmektedir. Böylece ilaçlama sayısı ve zamanları doğru olarak belirlenmekte, proje ve çevre bağcılara bizzat ve duyuru levhalarına yazılmak suretiyle duyurulmakta ve ilaçlama yapmaları sağlanmaktadır. 2004 yılında yapılan çalışmalar sonucunda;Entegre Proje bağlarında hasat sonundaki sayımlarda Bağ Salkım Güvesi zararının ( sıfır) olduğu büyük bir memnuniyetle görülmüştür. Kültürel önlemlerin göz ardı edilmediği çalışmalarda kullanılan eşeysel çekici tuzaklar; zaman içerisinde zararlının populasyon yoğunluğunun azalmasına neden olmuştur. Bu durum üzümün kalite ve kantitesini olumlu yönden etkilemiştir. Vegetasyon peryodu süresince devamlı proje sorumluları ile irtibatta olan ve eğitilen bağcıların bağ hastalık ve zararlıları ile mücadele konularında bilgileri ve proje sorumlularına güvenleri artmaktadır. Bu hususlar;çalışmaların kolaylıkla sürdürülmesini sağlamakta,Entegre Mücadelenin prensipleri uygulanarak Entegre Mücadelenin hedefleri gerçekleştirilmekte ve Entegre Mücadelenin yararları görülmektedir.

Facebook'ta Yayınla>
Soru / Yorum Eklemek İçin Tıklayınız
..:: Sorular / Yorumlar ::..
Henüz yorum eklenmemiştir. Yorum Eklemek için Tıklayınız.
Ne? nedir? Nasıldır? Nasıl yapılır? Ne zaman yapılır?
Copyright - Tarım Kütüphanesi - 2007