KANOLA TARIMI

ÖNEMİ

Kanola danesinde bulunan % 38-50 yağ ve % 16-24 protein ile önemli bir yağ bitkisidir. Dünya bitkisel yağ tüketiminin önemli bir kısmı kanola tercih edilerek yapılmaktadır.Kanola tohumlarından yağ çıkarıldıktan sonra geriye kalan küspesi değerli bir hayvan yemidir. Küspesinde %38-40 protein bulunduğundan soya küspesi ile karıştırılıp hayvan yemi olarak kullanılabilmektedir. Kanola biodizel üretimi açısından yüksek yağ miktarı ile dünya genelinde tercih edilen bir bitkidir.Ülkemizde de hızla gelişen biodizel piyasasında talep görmektedir.Tüm bu sebeplerden Tarım Bakanlığı tarafından Kanola, prim ödenen bitkiler arasına alınarak Kanola üreticisine kilogram başına destekleme primi ödenmektedir.

Ä°klim ve Toprak isteÄŸi:

Kanola bitkisi kışlık olarak yetiştirilmektedir.Kanola kışın kar altında -15 dereceye kadar dayanıklıdır. Ancak kışa girerken kuvvetli bir kök oluşturması ve rozetleşmesini tamamlamış, 6-8 yapraklı olması gerekmektedir. Aksi durumda kök gelişimini tamamlayamadan kışa gireceği için kış soğuklarından etkilenecek ve yok olacaktır..Kanola bitkisi kazık kök yapısına sahip olduğu için kurağa oldukça toleranslıdır. Yetişme sürecinde yağışların sağlayacağı veya sulama ile toprağa verilecek 400 mm dolayında su en iyi verimi alabilmek için yeterlidir. Kanola bitkisi kumlu ve hafif topraklar dışında hemen hemen her toprakta yetişmektedir. Toprak yüzeyinin tesviyesi iyi olmalıdır, su tutan, göllenen tarım alanlarında çok zarar görmektedir. En iyi yetiştiği toprak humuslu derin yapılı nötr veya hafif alkali ve hafif asit topraklardır. Ph:6.5-7.5 arası en uygun topraklardır

Toprak Hazırlığı;

Kanola tohumu çok küçük ve çimlendikten sonra toprak yüzeyine çıkış gücü düşük olduğundan tohum yatağının iyi hazırlanması gerekmektedir. Hazırlanacak tohum yatağı pancar ekiminde hazırlanan tohum yatağı gibi olmalıdır. Hububat hasadından sonra kanola ekilecekse, gölge tavında veya düşen yağışlardan sonra pulluk ile sürüm yapılarak anız toprağın altına gömülür. Daha sonra goble disk ve tırmık çekerek ince bir tohum yatağı hazırlanır. Gerekirse ekimden önce ve sonra toprağın yüzeyinin düzgün olması ve bastırılması için merdane çekilmelidir.

Ekimi ;

Çimlenmenin iyi olabilmesi için toprak ısısı en az 10-12 derece olmalıdır. Bundan daha yüksek sıcaklıkta tohumların çimlenme ve çıkışı daha hızlı olur. Kanola ekim zamanı bölgemizde 15 Eylül-10 Ekim tarihleri arasında olmalıdır. Eylül ve Ekim ayı içerisinde düşecek yağışlar toprağa ekilen kanola tohumlarının çıkmasına yardımcı olacaktır.Bu şekilde iyi çıkış yapan kanola bitkileri kışa 6-8 yaprak arasında (rozet devresi) girer ve kuvvetli bir kök sistemi geliştirerek soğuktan zarar görmez. Eğer kanolanın çıkışı için yeterli rutubet toprakta yok ise mutlaka yağmurlama sulama metodu ile sulanmalıdır.Bölgemizde 10 Ekim tarihinden sonra kanola ekimi yapılmamalıdır.

Ekim Hububat ekim mibzeri yada küçük tohum eken mibzerlerle veya Pnömatik (havalı) mibzerle yapılmalıdır.Sıra arası 30 cm sıra üzeri 5 cm olacak şekilde ayarlanmalıdır. Toprakta tav seviyesinden 1-2 cm derine yapılmalıdır. Çıkışta uygun bitki sıklığını yakalayabilmek için. Pnömatik mibzerler ile dekara 400 gram,Pnömatik mibzer yoksa diğer mibzerlerde Kanola tohumları kum yada toprak ile karıştırılabilir bu sayede dekara 1 kg tohum atılması mümkün olabilmektedir.Ekimden sonra merdane çekilerek toprak sıkıştırılmalıdır.Ekilecek tohum her sene yenilenmelidir.

Gübreleme:

Gübre isteği bakımından kanaatkar bir bitki olan kanola saf madde olarak dekara 7-8 kg Azot,8 kg Fosfor ve 6-7 kg Potasyum tüketir. Kanola, yetişme döneminde kükürt besin maddesine diğer bitkilere göre daha fazla ihtiyaç duyduğundan toprakta kükürt noksanlığı varsa, sülfat veya kükürtlü gübrelerin kullanılmasında fayda vardır. Topraklar tahlil ettirilmeli ve tahlil sonuçlarına göre azotlu gübrenin yarısı ve diğer gübreler ekimle beraber verilmelidir.

Yabancı ot mücadelesi

Yabancı ot mücadelesi kimyasal yolla yapılabilmektedir.Ekimden önce dekara 200 ml Triflularin etkili maddeli ilaçlar tarlaya pülverize edilmeli ve kültivatör - tırmık ile 10-12 cm derinlikte karıştırılmalıdır.Eğer daha derine karıştırılır ise ilacı etkisi azalacak ve istenen sonuç alınamayacaktır.Bu şekilde yapılan yabancı ot mücadelesi ile genelde hububatdan sonra ekilen kanolada kendi gelen hububat halazası da sorun olmayacaktır.Baharda yabancı ot mücadelesi ve tekleme için bitkiler 15-20 cm olduğunda azotlu gübrenin ikinci kısmı atıldıktan sonra çapalanmalıdır.

Sulama:

Kanola ekim zamanında bölgemizde genellikle toprakta nem olmadığı için hem uygun tohum yatağını hazırlayabilmek hemde çıkışı garantilemek için tarla sulanmalıdır. Buna rağmen kanola tohumları oldukça küçük olduğu için yüzlek ekimden dolayı tohumlar çimlenemiyorsa veya kaymak tabakası oluşmuş ise mutlaka sulama yapılıp zamanında çıkış sağlanmalıdır. Kanola gelişimini bahar aylarında tamamladığı için yağışların yetersiz kaldığı zamanlarda sulama yapılmalıdır.

Hasat ve Depolama:

Kanola hasadı biçerdöver ile yapılır. Hasat zamanı haziranın son haftası ve Temmuzun ilk haftasına rastlar.Kanola hasat zamanına geldiğinde bitkilerin sap, yaprak ve kapsülleri tamamen kuruyup sararır, sarı bir renk oluşur. Tohum kahverengine dönüşmüşse hasat zamanı gelmiş demektir. Tohumdaki hasat rutubeti %10-12düzeyinde olabilir.Kanola bitkisinde olgunlaşma aşağıdan yukarı doğrudur. Hasatta bitkilerin tam olgunlaşması beklenirse alt kapsüllerde çatlama ve dökülmeler görülür. Dekardan alınan verim ekilen çeşidin verim gücüne ve toprak verimliliği ile iklim koşullarına bağlı olarak 200-450 kg/da arasıdır.

Emniyetli bir depolama için danelerin rutubeti % 9'u geçmemelidir ve ürün içersinde yaş ot tohumları ve bitki parçaları olmamalıdır. Kanola, kuru ambarlarda depolanmalıdır, aksi halde çok çabuk kızışma olur ve küflenir.

Facebook'ta Yayınla>
Soru / Yorum Eklemek İçin Tıklayınız
..:: Sorular / Yorumlar ::..
Henüz yorum eklenmemiştir. Yorum Eklemek için Tıklayınız.
Ne? nedir? Nasıldır? Nasıl yapılır? Ne zaman yapılır?
Copyright - Tarım Kütüphanesi - 2007