Brusella grubu bakterilerden ileri gelen hastalıklara toplu olarak Brusellosis adı verilir. Bu hastalığa yavru atma hastalığı da denir. Genel olarak yavru atmaya, kısırlığa ve süt veriminin düşmesine sebep olur.
Brusella Hastalığının Çeşitleri:
Brusella hastalığı sığır, koyun, keçi gibi çiftlik hayvanları ile diğer hayvan türleri ve insanlarda kendini gösterir.
Koyun ve keçilerde yavru atmaya sebep olan Brusella hastalığının diğer adı da Malta Humması’dır.
Brusella koyun ve sığırların dişilerinde yavru atma (yavru ezme), erkeklerinde kısırlık meydana getirir.
Hastalığın Bulaşması ve Yayılması:
Brusella mikropları; ağızdan alınan gıdalarla, gözden, deriden ve hastalıklı hayvanların çiftleşmeleri sırasında cinsiyet organlarından vücuda girer.
Brusella hastalığı mikrobu alan hayvanların normal doğum veya atık yaptıkları sırada etrafa saçtıkları yavru suları ile zarları (eş) ve atık yavru ile çevreye yayılır.
Atık yapan hayvanlar, ferc (vaginal) akıntılarıyla 4 ay, idrarlarıyla 2 ay, sütleri ile 3-6 ay kadar bir süre mikrop taşır. Yavru atan hayvan 2-3 yıl daha hastalıklı (enfekte) durumunu korur.
Enfekte erkek hayvanların tohumları (spermaları) da mikropludur.
Mikroplu yem ve sularla hastalık, sağlam hayvanlara geçer. Ayrıca hastalıklı hayvanlardan temas yoluyla insanlara bulaşır. Hasta hayvanların sütleriyle sağım yapan kimselere mikrop geçer ve hastalık yapar.
Analarından bulaşık olarak doğan yavrular cinsel erginliğe gelinceye kadar bulaşık durumdadırlar. Fakat mikrop saçması söz konusu değildir. Bunlarda hastalık belirtisi ancak ilk gebelik döneminde ortaya çıkar.
Brusella bakterileri, rutubetli ahır zeminlerinde birkaç gün canlı kalırlar. Kurumaya yüz tutan altlıkta, bulaşık ot, saman v.s. yiyeceklerde 3-4 ay canlı kalabilir. İyice kaynatılmadan kullanılan süt ve süt mamullerinde (özellikle taze peynirde) ortalama 3-4 ay canlı kalır.
Hastalıklara karşı koruyucu mücadele, Damızlık sürülerin garantisidir.
İnsanlarda yüksek ateş, terleme, eklemlerde ve cinsiyet organlarında ağrı ile karakterize bir hastalık meydana getirir. Sonunda kısırlık yapabilir.
Tedavisi :
Hayvanlarda Brusella Hastalığının tedavisi yoktur.
Korunma:
* En uygun korunma yöntemi aşı uygulamasıdır. Sığırlarda 4-8 aylık dişi danalara, koyun ve keçilerde 3-8 aylık yavrulara Brusella aşısı uygulanır.
* Hastalık görülmüşse, hastalıklı hayvanlar sürüden ayrılır.
* Hasta hayvanlar kesime sevk edilip, mikrobun kaynağı ortadan kaldırılır.
* Bu durumda olan bölgelerde koç katımından önce aşılama yapılmalıdır. En az iki yıl üst üste yapılan aşılamalarla hastalık en aza indirilebilir. Hayvanlara süt verim
( laktasyon) ve gebelik döneminde aşı uygulanmaz.
* Aşı uygulanan sürüye bir ay sonra koç katımı yapılmalıdır.
Sağlıklı anadan sağlıklı yavru doğar.
Konya Tarım İl Müdürlüğü
Facebook'ta Yayınla>