Bilinçli gübreleme yapalım
Dr. Yusuf IŞIK
Ziraat Yük. Müh. Köy Hiz. Arş. Ens. Müd.lüğü

Değerli çiftçiler,

İlkbahar ayları geliyor. Her yıl olduğu gibi bu yıl da ülkemiz insanının karnının tok, sırtının pek olması için büyük bir gayret ve çaba ile üretim yapmaya çalışacaksınız. Ben de sizlerin alın teri ve emeğinin berekete dönüşmesinde bir katkı olur ümidiyle gübreleme konusunda bazı hususlara temas etmek istiyorum.

Üretimin devamı, üreticinin bu işten kâr sağlaması ile mümkündür. Tarım ürünleri üretiminin de kârlı olabilmesi için toprak hazırlığı, tohumluk seçimi, ekim, zirai mücadele, sulama ve gübreleme gibi pekçok faaliyetin usulüne uygun olarak yapılması gerekmektedir. Usulüne uygun ve doğru bir gübreleme yapılabilmesi, bitki yetiştirilerek toprağın besin maddesi kapsamının doğru olarak belirlenmesi ile mümkündür. Zira bitkiler ihtiyaç duydukları besin maddelerinin pekçoğunu topraktan alırlar. Fakat topraktaki mevcut besin maddelerinden bazıları bitkinin tam olarak gelişip, kârlı bir mahsule dönüşmesi için her zaman yeterli olmayabilir. Bu durumda topraktaki eksik bitki besin maddelerinin gübrelerle tamamlanması gerekmektedir.

Yöre topraklarımızda eksikliği görülen bitki besin maddelerinin başında azot, fosfor, demir ve çinko gelmektedir. Topraklarımızın neredeyse tamamında azot noksanlığı görüldüğü için bütün bitkilere azotlu gübreler uygulanmalıdır. Uygulayacağımız azotlu gübre miktarı ise yetiştireceğimiz bitki çeşidi ile tarlamızın sulu veya kıraç olmasına göre değişir. Azota en az ihtiyaç duyan bitkiler ise baklagil bitkileri dediğimiz nohut, mercimek ve fasulye gibi bitkilerdir. Bu bitkilere yalnızca ekimle birlikte dekara 5 kilo hesabıyla azot uygulaması tatminkar bir verim için yeterli olmaktadır. Ayrıca üstten gübrelemeye gerek yoktur. Baklagil bitkilerinin ihtiyacı olan 5 kilo azot, 15 kilo %33 lük amonyum nitrat veya 19 kilo %26’lık amonyum nitrat gübresi ile karşılanabilir.

Tarım alanlarımızda eksikliği görülen bir başka besin maddesi ise fosfordur. Ancak fosfor bazı alanlarda yetersiz olmasına karşın, bazı kısımlarda orta düzeyde, bazı yerlerde ise yeterli durumdadır. Uygulanacak fosforlu gübre miktarı toprağın mevcut fosfor durumuna bağlı olduğu için, yöremiz için genel bir tavsiye yapılması doğru değildir. Fosfor bakımından fakir alanlara daha çok gübre uygulanması gerekirken, fosforca orta durumda olan olan topraklara az gübre uygulanmalı, fosforu yeterli olan topraklara ise hiç fosforlu gübre uygulanmamalıdır.

İlimizin tarım alanlarında eksikliği görülen diğer besin maddeleri ise demir ve çinkodur. Bu besin maddeleri de fosforda olduğu gibi bazı alanlarda yeterli, bazı alanlarda ise yetersiz durumdadır. Çinko bakımından yetersiz olan alanlarda dekara 5-10 kilo çinko uygulaması tatminkar bir verim için yeterli olmaktadır. Demir noksanlığı ise daha çok meyvelerde göze çarpmaktadır. Demir noksanlığının giderilmesi için selatlı demir gübreleri uygulanmalıdır. Ancak selatlı gübreler pahalı olduğu için bu yola başvurmadan önce toprağın havalanmasını zorlaştıran yanlış toprak işleme, aşırı ve gereksiz sulamadan kaçınmanın yanında, çiftlik gübresi, humik asit veya demir sülfat uygulamaları ile demir noksanlığından ileri gelen zararın azaltılması yoluna gidilmelidir.

Gübrelemeden beklenen faydanın sağlanabilmesi için mutlak surette toprağımızın besin maddesi durumunun ortaya konması gereklidir. Bu da ancak topraklarımızı tahlil ettirmemizle mümkün olacaktır. Toprak tahlilleri yapılmadan hangi gübre çeşidinden ne miktarda uygulayacağımızı tam ve doğru olarak ortaya koymamız mümkün değildir. Yanlış, gereksiz veya eksik gübreleme sonunda, gübre masrafının artması, verimin düşmesi, topraklarımızın ve çevremizin kirlenmesi gibi arzu edilmeyen durumlarla karşılaşabiliriz. Böyle durumlarla karşılaşmadan kârlı bir üretim yapmak istiyorsak, tpraklarınızı çiftçi belgeniz ile getir ve Köy Hizmetleri Araştırma Enstitüsü’nde (Karaaslan’da) ücretsiz olarak tahlil ederek gübreleme ile ilgili istediğiniz her hususta yardımcı olalım.

Bereketli bir yıl geçirmeniz dileğiyle...

Facebook'ta Yayınla>
Soru / Yorum Eklemek İçin Tıklayınız
..:: Sorular / Yorumlar ::..
Henüz yorum eklenmemiştir. Yorum Eklemek için Tıklayınız.
Ne? nedir? Nasıldır? Nasıl yapılır? Ne zaman yapılır?
Copyright - Tarım Kütüphanesi - 2007