10 Kasım 1972, 23 Ekim 1978 ve 19 Mart 1991 tarihlerinde Cenevre’de gözden geçirilen 2 Aralık 1961 tarihli YENİ BİTKİ ÇEŞİTLERİNİN KORUNMASI ULUSLARARASI SÖZLEŞMESİ

BöLÜM I

TANIMLAR

Madde 1

Tanımlar

Bu Sözleşmede geçen:

(i) “Bu Sözleşme” Yeni Bitki Türlerinin Korunmasına İlişkin Uluslararası Sözleşmenin mevcut (1991) Sözleşmesini,

(ii) “1961/1972 Sözleşmesi” 10 Kasım 1972 tarihli Ek Sözleşme ile değiştirilen 2 Aralık 1961 tarihli Yeni Bitki Çeşitlerinin Korunmasına İlişkin Uluslararası Sözleşmeyi,.

(iii) “1978 Sözleşmesi” Yeni Bitki Çeşitlerinin Korunmasına İlişkin Uluslar arası Sözleşmenin 23 Ekim 1978 tarihli sözleşmesini,.

(iv) “Islahçı”,

- Bir bitki çeşidini ıslah eden ya da keşfeden ve geliştiren kişi,

- Yukarıda bahsedilen kişinin işvereni olan ya da ilgili Akit Tarafın yasalarının öngördüğü üzere yukarıda bahsedilen kişiyi yetkilendiren ya da

- Duruma göre yukarıda bahsedilen ilk ya da ikinci kişinin halefini,.

(v) “Islahçı hakları” bu Sözleşmede ıslahçıya tanınan hakları -,.

(vi) “Çeşit” ıslahçı haklarının verilmesine ilişkin şartların tam olarak karşılanıpkarşılanmadığı dikkate alınmaksızın bilinen en düşük botanik sınıflanma içerisindeki

- Verilen bir genotip ya da genotip kombinasyonundan doğan karakteristiklerin ifadesiyle tanımlanabilen

- Söz konusu karakteristiklerden en az birinin ifadesiyle diğer bitki gruplaşmalarından ayrılabilen

- Değişmeden üretilmeye uygunluğu nedeniyle bir birim olarak kabul edilebilen bir bitki gruplaşmasını,

(vii) “Akit Tarafı” bu Sözleşmeye taraf olan bir Devlet ya da hükümetler arası bir örgütü,.

(viii) “Ülke”, Akit Tarafıyla bağlantılı olarak, Akit Tarafı bir devlet olduğunda bu Devletin sınırlarını, Akit Tarafı bir hükümetler arası örgüt olduğunda ise bu hükümetler arası örgütün kurucu anlaşmasının uygulandığı sınırları,.

(ix) “Yetkili” Madde 30(1)’de belirtilen yetkiliyi,

(x) “Birlik” 1961 Sözleşmesiyle kurulan ve daha sonra 1972 ve 1978 sözleşmeleri ile bu Sözleşmede bahsi geçen Yeni Bitki Türlerinin Korunmasına ilişkin Birliği,

(xi) “Birlik üyesi” bir Akit Tarafını ya da 1961/1972 ya da 1978 Sözleşmesine taraf olan bir Devleti ifade etmektedir.

BöLÜM II

AKİT TARAFLARIN GENEL YÜKÜMLÜLÜKLERİ

Madde 2

Akit Tarafların Temel Yükümlülükleri

Her bir Akit Tarafı ıslahçı haklarını tanıyacak ve koruyacaktır.

Madde 3

Korunacak Cinsler ve Türler

(1) [Birliğe önceden üye olan Devletler] 1961/1972 ya da 1978 Sözleşmesiyle yükümlü her bir Akit Tarafı bu Sözleşmenin hükümlerini,

(i) Bu Sözleşmeyle yükümlü hale geldiği tarihte 1961/1972 veya 1978 Sözleşmesi hükümlerini uyguladıkları tüm bitki cins ve türlerine,

(ii) Söylenen tarihten itibaren en geç beş yılın bitiminden sonra tüm bitki cins ve türlerine uygulayacaktır.

(2) [Birliğin Yeni Üyeleri] 1961/1972 Yasası ve 1978 Yasasıyla yükümlü olmayan her bir Akit Tarafı bu Sözleşmenin hükümlerini,

(i) Bu Sözleşmeyle yükümlü hale geldiği tarihte, en az 15 bitki türü ya da cinsine,

(ii) Söz konusu tarihten itibaren en geç 10 yılın bitiminden sonra, tüm bitki cins ve türlerine uygulayacaktır.

Madde 4

Ulusal Uygulama

(1) [Muamele] Bu Sözleşmede belirtilen haklar saklı kalmak kaydıyla, Akit Tarafın vatandaşlarının yanı sıra, Akit Tarafın sınırları içerisinde yerleşik gerçek kişiler ile bu sınırlar içerisinde kayıtlı büroları olan tüzel varlıklar, adı geçen diğer Akit Tarafın vatandaşlarına yüklenen şart ve formalitelere uymaları kaydıyla, her iki Akit tarafın sınırları içerisinde, ıslahçı haklarının verilmesi ve korunması konusunda, diğer Akit Tarafların kendi kanunlarıyla vatandaşlarına uyguladığı ya da bundan böyle uygulayacağı aynı muameleyi görecektir.

(2) [Vatandaşlar] önceki paragrafta geçen “vatandaşlar” Akit Tarafın bir Devlet olması durumunda bu Devletin vatandaşlarını, Akit Tarafın hükümetler arası bir örgüt olması durumunda da bu örgüte üye olan Devletlerin vatandaşlarını ifade etmektedir.

BöLÜM III

ISLAHÇI HAKLARININ VERİLMESİNE İLİŞKİN KOŞULLAR

Madde 5

Koruma Koşulları

(1) [Uyulacak kriterler] ıslahçı hakları, çeşidin;

(i) Yeni

(ii) Farklı

(iii) Yeknesak ve

(iv) Durulmuş olması halinde verilecektir.

(2) [Diğer koşullar] ıslahçı haklarının verilmesi, çeşidin Madde 20 hükümlerine uygun şekilde isimlendirilmesi ve başvuru sahibinin, yetkilisine başvurulan ve başvuru ücretinin ödendiği Akit Tarafın kanunu ile öngörülen formalitelere uyması şartıyla, daha başka ve farklı koşullara tabi olmayacaktır.

Madde 6

Yenilik

(1) [Kriterler] ıslahçı hakları için yapılan başvurunun dosyalanma tarihinde, ıslahçının rızasıyla ya da kendisi tarafından çeşidin çoğaltılmış ya da hasat edilmiş materyali,

(i) Başvurunun bu tarihten önce bir yıldan daha evvel bir zamanda dosyalandığı Akit Tarafı sınırları içerisinde ve

(ii) Başvurunun bahsedilen tarihten önce dört yıldan daha evvel bir zamanda, ağaçlar ve asmalar söz konusu olduğunda, altı yıldan evvel dosyalandığı Akit Tarafı sınırlarından başka sınırlar içerisinde kullanım amacıyla henüz satılmamış ya da diğerlerine verilmemişse, çeşit yeni olarak addedilir.

(2) [Mevcut kreasyon çeşitleri ] Akit Tarafı, bu ya da önceki Sözleşmeyi daha önce uygulamadığı bir bitki cinsine ya da türüne bu sözleşmeyi uygularken, paragraf (1)’de belirtilen süre öncesinde satış ya da başkasına devrin gerçekleşmesi halinde dahi, aynı paragrafta belirtilen yenilik koşulunu karşılamak üzere koruma kapsamının genişletildiği tarihteki mevcut kreasyon çeşidini dikkate almalıdır.

(3) [Belli durumlarda “ülke”] paragraf (1)’de, tek ve aynı hükümetler arası örgüte üye olanAkit Taraflar bu örgütün üye Devletlerinin ülkesinde yapılan eylemlerle kendi ülkelerindeki eylemlerin kaynaşması amacıyla örgüt yönetmeliğinin birlikte hareket etmeyi gerektirdiği durumlarda birlikte hareket edebilirler. Bu durumda, Genel Sekreteri bu konuda bilgilendireceklerdir.

Madde 7

Farklılık

Çeşit, başvurunun dosyalanma zamanında varlığı herkesçe bilinen diğer çeşitlerden açıkça ayrılabiliyorsa farklı olarak addedilir. özellikle, ıslahçı hakkının verilmesi ya da her hangi bir ülkede resmi çeşit kayıtlarına başka bir çeşidin girmesi için yapılan başvurunun dosyalanması, başvurunun ıslahçı haklarının verilmesini ya da bahsedilen çeşidin resmi çeşit kayıtlarına girmesini sağlaması şartıyla, başvuru tarihinden itibaren bu çeşidin herkesçe bilinen bir hale gelmesi olarak addedilir.

Madde 8

Yeknesaklık

Çeşit, üreme şeklinin belli özelliklerinden beklenebilecek farklılığa tabi olarak, sahip olduğu özellikler açısından yeterince Yeknesak ise, Yeknesak olarak addedilir.

Madde 9

Durulmuşluk

Çeşit, ilgili karakteristikleri tekrarlanan üremelerin ya da belli bir üreme devresinin her devresi sonrasında değişmeden kalıyorsa durulmuş addedilecektir.

BöLÜM IV

ISLAHÇI HAKLARININ VERİLMESİNE

İLİŞKİN BAŞVURU

Madde 10

Başvuruların Dosyalanması

(1) [İlk başvuru yeri ] Islahçı, ıslahçı haklarına ilişkin başvurusunda, başvurusunu onaylamasını istediği Akit Tarafı seçebilir.

(2) [Sonraki başvuruların süresi] Islahçı ilk başvurusunun yapıldığı Akit Tarafın yetkilisinin kendisine ıslahçı hakları vermesini beklemeksizin diğer Akit Tarafların yetkililerine de bu hakların verilmesi için başvuruda bulanabilir.

(3) [Koruma bağımsızlığı] Hiçbir Akit Taraf aynı çeşide ilişkin korumanın diğer bir Devlet ya da hükümetler arası örgütte uygulanmadığı, reddedildiği ya da sona erdiği gerekçesiyle ıslahçı hakkı vermeyi reddedemez ya da bu hakkın süresini sınırlayamaz.

Madde 11

öncelik Hakkı

(1) [Hak ve süresi] Akit Taraflardan birinde bir çeşidin korunmasına ilişkin usulüne uygun olarak dosyalanmış bir başvuruya (“ilk başvuru”) sahip olan herhangi bir ıslahçı, aynı çeşit için diğer bir Akit Tarafın yetkisiyle ıslahçı hakkı verilmesine ilişkin başvuruda bulunmak amacıyla 12 ay süreyle öncelik hakkından faydalanır. Bu dönem ilk başvurunun dosyalanma tarihinden itibaren hesaplanır. Dosyalama günü bu döneme dahil edilmez.

(2) [Hak talep etme] öncelik hakkından faydalanabilmek için ıslahçı sonraki başvurusunda ilk başvurusunun önceliğini talep edecektir. Sonraki başvuruyu dosyalayan yetkili ıslahçıdan, sonraki başvurunun dosyalanma tarihinden itibaren üç aydan az olmayan bir dönem içerisinde, ilk başvuruyu oluşturan belgelerin suretlerini ve her iki başvuruya konu olan çeşidin de aynı olduğuna dair numune ya da kanıt sunmasını isteyebilir.

(3) [Belgeler ve Materyal] öncelik döneminin bitiminden sonraki iki yıllık dönemde ya da ilk başvurunun reddedildiği ya da iptal edildiği durumlarda, reddetme ve iptal sonrasında, ıslahçıya Akit Tarafın kanunları gereği, Madde 12’ye bağlı olarak yapılacak inceleme için gerekli bilgi, belge ve materyalleri hazırlaması ve ikinci başvuru yaptığı Akit Tarafa sunması için uygun bir süre tanınır.

(4) [Bu dönem boyunca meydana gelen olaylar] Paragraf (1)’de bahsedilen dönem içerisinde başka bir başvurunun dosyalanması ya da ilk başvuruya konu olan çeşidin kullanımı ya da yayınlanması gibi olaylar sonraki başvurunun reddedilmesi için temel teşkil etmeyecektir. Bu tip olaylar aynı zamanda her hangi bir üçüncü şahsa hak tanınmasına da yol açmayacaktır.

Madde 12

Başvurunun İncelenmesi

Islahçı hakkının verilmesine ilişkin her hangi bir karar, 5’den 9’a kadarki Maddeler kapsamındaki koşullara uyuma ilişkin bir incelemeyi gerektirmektedir. İnceleme sırasında, yetkili çeşidi yetiştirebilir ya da diğer gerekli testleri uygulayabilir, çeşidin yetiştirilmesini ya da gerekli testlerin uygulanmasını sağlayabilir ya da büyüme testlerinin sonuçlarını ya da daha önce uygulanan deneyleri dikkate alabilir. İncelemede yetkili, ıslahçının tüm gerekli bilgi, belge ve materyalleri tedarik etmesini isteyebilir.

Madde 13

Geçici Koruma

Her bir Akit Taraf , ıslahçı hakkının verilmesine ilişkin başvurunun dosyalanması ya da yayınlanması ile bu hakkın verilmesi arasındaki dönem boyunca ıslahçının çıkarının korunması amacıyla önlemler alacaktır. Bu önlemler ıslahçı hakkı sahiplerinin en azından Madde 14’te belirtildiği üzere, bir kez hak verildikten sonra, bahsedilen dönem boyunca, ıslahçı yetkisi gerektiren eylemleri yerine getiren herhangi bir kişiden daha adil ücret almalarını sağlayacaktır. Bir Akit Taraf, bahsedilen önlemlerin yalnızca ıslahçının dosyalama konusunda bilgilendirdiği kişiler için geçerli olmasını öngörebilir.

BöLÜM V

ISLAHÇI HAKLARI

Madde 14

Islahçı Haklarının Kapsamı

(1) [Üreme malzemelerine ilişkin eylemler] (a) 15. ve 16. Maddelere konu olan, korunan çeşidin üreme materyallerine ilişkin aşağıdaki eylemler ıslahçıya izin verilmesini gerektirmektedir:

(i) Üretim ya da üreme (çoğalma)

(ii) Üreme amacı için şartların yerine getirilmesi

(iii) Satışa sunma

(iv) Satış veya pazarlama

(v) İhracat

(vi) İthalat

(vii) Yukarıda bahsedilen amaçlar için stoklama

(b) Islahçı, söz konusu izni belli koşullar ve sınırlamalara tabi alabilir.

(2) [Hasat edilen materyale ilişkin eylemler] ıslahçının bahsedilen çoğaltma materyaline ilişkin hakkını kullanması için makul bir nedeni olmadıkça, 15. ve 16. Maddelere tabi olarak, korunan çeşidin üreme malzemesinin izinsiz kullanımı yoluyla elde edilen bitkilerin tamamı ve kısımları dahil paragraf (1) (a)’nın (i)’den (vii)’ye kadarki maddelerinde belirtilen hasat edilen materyale ilişkin eylemler, ıslahçının izin almasını gerektirecektir.

(3) [Belirli ürünlere ilişkin eylemler] Madde 15 ve 16 uyarınca Akit Taraflar, (1)(a) nolu paragrafın (2) nolu paragraf hükümleri kapsamındaki korunan türe ait hasat edilmiş materyalin izinsiz kullanılması ile doğrudan elde edilen ürünler ile ilgili (i) den (vii) ye kadarki maddelerinde anılan eylemlerin, ıslahçının söz konusu hasat edilmiş materyal üzerindeki hakkını kullanma imkanına sahip olmaması halinde ıslahçının iznine tabi olmasını sağlayacaktır.

(4) [Olası ek eylemler] Madde 15 ve 16 uyarınca Akit Taraflar, (1)(a) nolu paragrafın (i) den (vii) ye kadarki maddelerinde anılan eylemler dışındaki eylemlerin de ıslahçının iznine tabi olmasını sağlayacaktır.

(5) [Esas olarak türetilen ve diğer belli çeşitler] (a) (1)’den (4)’e kadarki paragrafların hükümleri aynı zamanda, (i) Korunan çeşidin kendisi zorunluluk sonucu türetilmiş bir çeşit olmadığı durumlarda, korunan çeşitten zorunluluk sonucu türetilen çeşitler,

(ii) 7. Maddeye göre korunan çeşitten açıkça ayırt edilemeyen çeşitler ve

(iii) Ürünleri korunan çeşidin tekrar kullanılmasını gerektiren çeşitler konusunda da uygulanabilir. (b) (a)(i) alt paragrafında çeşit aşağıdaki durumlarda başka bir çeşitten zorunluluk sonucu türetilmiş kabul edilecektir.

(i) Genotip ya da genotip kombinasyonundan doğan asıl karakteristiklerin ibarelerini korumasına rağmen çoğunlukla başlangıçta mevcut olan çeşitten ya da kendisi başlangıçta mevcut olan bu çeşitten gelmiş olan bir çeşitten elde edildiği durumlarda,

(ii) Başlangıçta mevcut olan çeşitten açıkça ayrılabilir olduğu durumlarda ve

(iii) Türetme eyleminden kaynaklanan farklılıklar dışında, genotip ya da genotip kombinasyonundan kaynaklanan asıl karakteristiklerin başlangıçta mevcut olan çeşitle uyum gösterdiği durumlarda.

(c) Esas olarak türetilen çeşitler doğal ya da uyarılmış mutasyondan ya da doku kültüründen elde edilen bir çeşidin seçilmesiyle ya da başlangıçta mevcut olan çeşide ait farklı bitkilerden seçilmesiyle, geri çaprazlama ile ya da genetik mühendisliği ile transformasyon yoluyla elde edilebilir.

Madde 15

Islahçı Haklarında İstisnalar

(1) [Zorunlu İstisnalar] Islahçı hakları aşağıdaki hususlara kadar genişletilmez:

(i) özel olarak ya da ticari olmayan amaçlarla gerçekleştirilen eylemler

(ii) Deneysel amaçlı gerçekleştirilen eylemler ve

(iii) Diğer türlerin yetiştirilmesi amacıyla gerçekleştirilen eylemler ve 14. (5) Madde hükümlerinin uygulandığı durumlar dışında, bu tip diğer türler hususundaki 14. (1)

Maddede belirtilen eylemler

(2) [Seçimlik İstisnalar] 14. Maddeye rağmen, her bir Akit Taraf, makul limitler içinde ve ıslahçının yasal çıkarlarını korumak kaydıyla çiftçilere kendi arazilerine ekerek elde ettikleri hasat ürününü ve korunan türü ya da 14. (5) Madde (a) (i) ya da (ii) kapsamındaki bir türü, kendi arazileri üzerinde, üretim amaçlı kullanmaları için izin vermek amacıyla ıslahçının bir türe ilişkin haklarını sınırlayabilir.

Madde 16

Islahçı Haklarının Sona Ermesi

(1) [Hakkın sona ermesi] Islahçı hakkı, korunan ya da 14.Madde (5) kapsamındaki bir çeşidin ıslahçının rızasıyla ya da kendisi tarafından Akit Taraf sınırları içerisinde satılan ya da pazarlanan herhangi bir materyaline ya da bahsedilen materyalden türetilen her hangi bir materyale ilişkin eylemlere kadar genişletilemez. Bu durum, eylemler aşağıdakileri kapsamadıkça geçerlidir;

(i) Söz konusu olan çeşidin çoğaltılması

(ii) İhraç edilen materyalin son tüketim amaçlı olduğu durumlar dışında, çeşidin çoğaltılmasını sağlayan materyalin çeşidin ait olduğu bitki cinsi ya da türlerinin koruma altında olmadığı bir ülkeye ihraç edilmesi

(2) [“Materyal” in anlamı] Paragraf (1)de geçen “materyal” çeşit konusunda aşağıdaki anlamları taşır.

(i) Herhangi bir çoğaltma materyali

(ii) Tüm bitkileri ya da bitki bölümleri de dahil olmak üzere hasat edilen materyal

(iii) Hasat edilen malzemeden doğrudan elde edilen her hangi bir ürün

(3) [Belli durumlarda “ülke”] Paragraf (1)de, tek ve aynı hükümetler arası örgüte üye olan Akit Taraflar bu örgütün üye Devletlerinin ülkesinde yapılan eylemlerle kendi ülkelerindeki eylemlerin kaynaşması amacıyla örgüt yönetmeliğinin birlikte hareket etmeyi gerektirdiği durumlarda birlikte hareket edebilirler. Bu şekilde davranmaları halinde, Genel Sekreteri bu konuda bilgilendireceklerdir.

Madde 17

Islahçı Haklarının Uygulanmasında Sınırlamalar

(1) [Kamu yararı] Bu Sözleşmede açıkça ön görülenler dışında, hiçbir Akit Tarafı kamu yararı haricindeki nedenlerle ıslahçı hakkının özgürce uygulanmasını kısıtlayamaz.

(2) [Adil ödeme] Bu tip bir kısıtlamanın ıslahçının izin almasını gerektiren herhangi bir eylemi gerçekleştirmek için üçüncü bir şahsın izin almasına yol açtığı durumlarda, ilgili Akit Tarafı ıslahçının adil ödeme almasını sağlamak için gerekli tüm önlemleri alacaktır.

Madde 18

Ticareti Düzenleyen önlemler

Islahçı hakkı, Akit Tarafının kendi sınırları içerisinde çeşitlere ait materyalin üretimini, sertifikasyonunu, pazarlanmasını ya da ithalatını ve ihracatını düzenlemek amacıyla aldığı önlemlerden bağımsız olacaktır. Yine de bu tip önlemler bu Sözleşmenin hükümlerinin uygulanmasını etkilemeyecektir.

Madde 19

Islahçı Hakkının Süresi

(1) [Koruma süresi] Islahçı hakkı sabit bir süre için verilecektir.

(2) [Minimum süre] Bahsedilen süre ıslahçı hakkının verildiği tarihten başlamak suretiyle 20 yıldan kısa olmayacaktır. Ağaçlar ve asmalar söz konusu olduğunda, bu süre ıslahçı hakkının verildiği tarihten başlayarak 25 yıldan kısa olmayacaktır.

BöLÜM VI

ÇEŞİDİN İSİMLENDİRİLMESİ

Madde 20

Çeşidin İsimlendirilmesi

(1) [Çeşitlerin isimlendirmeyle belirtilmesi, isimlendirmenin kullanımı] (a) Çeşit kendisine ait genel bir isim olacak şekilde adlandırılacaktır.

(b) Her bir Akit Tarafı, paragraf (4)’e dayanarak çeşidin ismi olarak kaydedilen isimle ilgili hiçbir hakkın, ıslahçı hakkının süresinin dolmasından sonra bile söz konusu ismin özgür kullanımını engelleyememesini temin edecektir.

(2) [İsmin Karakteristikleri] İsim, çeşidin tanınabilmesini sağlamalıdır. Çeşitlerin rakamlarla belirtilmesinin geçerli bir uygulama olduğu yerler dışında, isim yalnızca rakamlardan oluşamaz. İsim, çeşidin karakteristikleri, değeri ya da kimliği ya da ıslahçının kimliği bakımından yanlış anlamaya yol açabilecek ya da karışıklığa neden olabilecek nitelikte olmamalıdır. özellikle aynı bitki türünün ya da yakından ilişkili bir türün, herhangi bir Akit Tarafı sınırları içerisinde, var olan bir çeşidini tanımlayan tüm isimlendirmelerden farklı olmak zorundadır.

(3) [İsmin tescili] Çeşidin ismi ıslahçı tarafından yetkilinin onayına sunulmalıdır. İsmin paragraf (2)’deki gerekleri karşılamadığı görülürse, yetkili bu ismi kaydetmeyi reddedecektir ve ıslahçının ön görülen bir dönem içerisinde yeni bir isim önermesini isteyecektir. İsim yetkili tarafından ıslahçı hakkının verilmesiyle aynı zamanda kaydedilecektir.

(4) [Üçüncü şahısların önceki hakları] Üçüncü şahısların önceki hakları etkilenmeyecektir. önceki haklar nedeniyle, bir çeşidin isminin bunu kullanmaya mecbur olan şahıs tarafından kullanılması paragraf (7) gereğince yasaklanmışsa, yetkili ıslahçının çeşit için başka bir isim önermesini isteyecektir.

(5) [Tüm Akit Taraflarda aynı isimlendirme] Bir çeşit tüm Akit Taraflara aynı isim altında sunulmalıdır. Bir Akit Taraf yetkilisi ismin kendi sınırları içerisinde uygun olmadığını düşünmedikçe, ismi sunulduğu şekilde kaydetmek zorundadır. İsmin uygun olmadığını düşünmesi halinde ise, ıslahçıdan başka bir isim sunmasını isteyecektir.

(6) [Akit Tarafların yetkilileri arasındaki bilgilendirme] Bir Akit Tarafın yetkilisi başta ismin sunulması, kaydı ve iptali olmak üzere çeşidin isimlendirilmesine ilişkin konularda diğer Akit Taraf yetkililerinin bilgilendirilmelerini sağlayacaktır. Herhangi bir yetkili ismin kaydedilmesine ilişkin gözlemlerini, eğer varsa, söz konusu ismi bildiren yetkiliye, sunabilir.

(7) [İsmin kullanılması zorunluluğu] Akit Taraflardan birinin sınırları içerisinde, bahsedilen sınırlar içerisinde korunan bir çeşidin çoğaltma materyalini satışa sunan ya da pazarlayan kişi, paragraf (4)’teki hükümler gereğince önceki hakların bu tip kullanımı önlediği durumlar dışında, ıslahçı hakkı süresinin dolmasından sonra bile bu çeşidin ismini kullanmaya mecbur olacaktır.

(8) [İsimlere bağlı olarak kullanılan işaretler] Çeşit satışa sunulduğunda ya da pazarlandığında, tescilli isimle birlikte bir ticari marka, ticari isim ya da diğer benzer bir ibare kullanılmasına izin verilecektir. Bu tip bir ibare kullanılsa bile isim kolayca tanınabilir olmalıdır.

 

BöLÜM VII

ISLAHÇI HAKLARININ

GEÇERSİZLİĞİ VE İPTALİ

Madde 21

Islahçı Haklarının Geçersizliği

(1) [Geçersizlik nedenleri] Her bir Akit Tarafı, kendisi tarafından verilen ıslahçı haklarını aşağıdaki durumların meydan gelmesi halinde geçersiz ya da hükümsüz ilan edecektir.

(i) 6. ve 7. Maddelerde yer alan koşulların ıslahçı hakkının verilmesi anında henüz yerine getirilmemiş olması halinde,

(ii) Islahçı haklarının temel olarak ıslahçı tarafından düzenlenen bilgi ve belgelere dayalı olduğu durumlarda, 8. ve 9. Maddelerde yer alan koşullara ıslahçı haklarının verilmesi anında henüz uyulmamış olması halinde, ya da

(iii) Islahçı hakkının bu hakkı almaya ehliyeti olmayan bir kişiye verilmesi durumunda, bu hakkın ehil olan bir kişiye transfer edilmemesi halinde (2) [Diğer nedenlerin hariç tutulması] Paragraf (1)’de belirtilen nedenler haricindeki nedenler yüzünden hiçbir ıslahçı hakkı geçersiz ve hükümsüz ilan edilemez.

Madde 22

Islahçı Haklarının İptali

(1) [İptal için nedenler] Her bir Akit Tarafı, 8. ve 9. Maddelerde bulunan koşulların artık yerine getirilemediği durumlarda kendisi tarafından verilen ıslahçı haklarını iptal edebilir.

(b) Ayrıca, her bir Akit Tarafı talep edildiği takdirde ve ön görülen süre içerisinde aşağıdakilerin gerçekleşmesi halinde kendisi tarafından verilen ıslahçı haklarını iptal edebilir.

(i) Islahçı, çeşidin bakımının onaylanması için gerekli addedilen bilgi, belge ya da materyalleri yetkiliye sunmamışsa,

(ii) Islahçı, haklarını yürürlükte tutacak ücretleri ödememişse,

(iii) Hakkın verilmesinden sonra çeşidin isminin iptal edilmesi halinde, ıslahçı, başka uygun bir isim sunmamışsa.

(2) [Diğer nedenlerin hariç tutulması] Paragraf (1)’de bahsedilenlerden farklı nedenler yüzünden hiçbir ıslahçı hakkı iptal edilmeyecektir.

BöLÜM VIII

BİRLİK

Madde 23

Üyeler

Akit Tarafları Birliğin üyesi olacaktır.

Madde 24

Yasal Statü ve Merkez

(1) [Tüzel Kişilik] Birlik tüzel kişiliğe sahiptir.

(2) [Yasal kapasite] Birlik, her bir Akit Tarafın sınırları içerisinde, bu sınırlarda geçerli kanunlarla uyumlu olarak, Birliğin hedeflerini gerçekleştirmesinde ve işlevlerini yerine getirebilmesinde gerekli olabilecek hukuki ehliyetini kullanır.

(3) [Merkez] Birliğin ve daimi organlarının merkezi Cenevre’dedir.

(4) [Merkez anlaşması] Birliğin İsviçre Konfederasyonu ile bir merkez anlaşması vardır.

Madde 25

Organlar

Konsey ve Birlik Merkezi Birliğin daimi organlarıdır.

Madde 26

Konsey

(1) [Mahiyet] Konsey, Birlik üyelerinin temsilcilerinden oluşacaktır. Birliğin her üyesi Konseye bir temsilci ve bir vekil atayacaktır. Temsilciler ve vekiller yanlarında asistanlar ya da danışmanlar bulundurabilirler.

(2) [Memurlar] Konsey, üyeleri arasından Başkan ve birinci Başkan Yardımcısı seçecektir. Konsey başka Başkan Yardımcıları da seçebilir. Başkanın resmi görevini yerine getirememesi halinde Birinci Başkan Yardımcısı Başkanın yerini alacaktır. Başkan görevini üç yıl boyunca sürdürecektir.

(3) [Oturumlar] Konsey, Konsey Başkanının çağrısı üzerine toplanacaktır. Konseyin olağan oturumları yılda bir kez düzenlenir. Ayrıca, Başkan kendi takdirine bağlı olarak Konseyi toplayabilir. Birlik üyelerinin üçte birinin bu yöndeki talepleri karşısında, Başkan, Birliği üç aylık bir dönem içerisinde toplayacaktır.

(4) [Gözlemciler] Birliğe üye olmayan Devletler Konsey toplantılarına gözlemci olarak davet edilebilirler. Uzmanların yanı sıra diğer gözlemciler de bu tip toplantılara davet edilebilirler.

(5) [Görevler] Konseyin görevleri şunlar olacaktır:

(i) Çıkarların korunması ve Birliğin gelişiminin teşvik edilmesi için uygun önlemler üzerinde çalışmak,

(ii) Birlik usul kurallarını oluşturmak,

(iii) Genel sekreter ve uygun görülürse bir Genel Sekreter Yardımcısı atamak ve her ikisinin de atanmasındaki koşulları belirlemek,

(iv) Birliğin faaliyetleri hakkındaki yıllık raporu incelemek ve gelecek Birlik çalışmaları için program hazırlamak,

(v) Genel Sekretere, Birlik görevlerinin yerine getirilebilmesi için gerekli talimatları vermek,

(vi) Birliğin idari ve mali düzenlemelerini yapmak,

(vii) Birlik bütçesini incelemek ve onaylamak, ayrıca her Birlik üyesinin aidatını belirlemek,

(viii) Genel Sekreterinin sunduğu hesapları incelemek ve onaylamak,

(ix) 38. Maddede belirtilen konferansların yerlerini ve tarihlerini belirlemek ve bu konferansların hazırlanması için gerekli tedbirleri almak,

(x) Genel olarak, Birliğin verimli bir şekilde işlemesi için gerekli tüm kararları almak.

(6) [Oylar] (a) Bir Devlet olan her Birlik üyesinin, Konseyde tek oy hakkı olacaktır.

(b) Hükümetler arası bir örgüt olan her hangi bir Akit Taraf, yetki sınırları içerisinde, Birlik üyesi olan kendi üye Devletlerinin oy haklarını kullanabilir. örgüt üyesi ülkeler oylama haklarını kendileri kullanıyorlarsa, bu tip bir hükümetler arası örgüt oylama hakkını kullanamayacaktır, tam tersi durumda, hükümetler arası örgüt oy hakkını kullanıyorsa örgüt üyesi Devletler bu haktan yararlanamayacaklardır.

(7) [Çoğunluklar] (5) (ii), (vi) ve (vii) paragrafları ve 28. (3), 29. (5) (b) ve 38. (1) Maddeleri kapsamındaki herhangi bir Konsey kararı için kullanılan oyların dörtte üç çoğunluğu gerekliyken, herhangi bir Konsey kararı için kullanılan oyların salt çoğunluğu gerekli olacaktır. Çekimser oylar dikkate alınmayacaktır.

Madde 27

Birlik Merkezi

(1) [Merkezin görevleri ve yönetimi] Birlik Merkezi Konsey tarafından kendisine verilen tüm görevleri ve vazifeleri yerine getirecektir. Merkez Genel Sekreterin idaresi altında olacaktır.

(2) [Genel Sekreterin Görevleri] Genel Sekreter, Konseye karşı sorumlu olacaktır ve Konsey kararlarının uygulanmasından sorumlu olacaktır. Genel Sekreter, Birlik bütçesini Konseyin onayına sunacaktır ve bütçenin uygulanmasından sorumlu olacaktır. Kendi yönetimi, Birliğin faaliyetleri ve mali durumu hakkında Konseye raporlar hazırlayacaktır.

(3) [Personel] 26. (5) (iii) Maddesine dayanarak, Birlik Merkezinin verimli bir şekilde performansı için gerekli olan personelin atama ve istihdam koşulları idari ve mali yönetmeliklerde belirlenecektir.

Madde 28

Diller

(1) [Merkezin Dilleri] Görevlerini yerine getirirken Birlik Merkezi tarafından İngilizce, Fransızca, Almanca ve İspanyolca dilleri kullanılacaktır.

(2) [Belirli toplantılardaki diller] Konsey toplantıları ve revizyon konferansları dört dilde düzenlenecektir.

(3) [Diğer Diller] Konsey, diğer dillerin kullanımına karar verebilir.

Madde 29

Mali İşler

(1) [Gelir] Birlik masrafları;

(i) Birlik üyesi Devletlerin yıllık aidatları,

(ii) Sunulan hizmetler karşılığında alınan ödemeler,

(iii) Çeşitli gelirler ile karşılanır.

(2) [Aidatlar, birimler] (a) Birlik üyesi her Devletin yıllık aidatlarının toplam tutardaki payı, Birlik üyesi Devletlerin aidatlarından karşılanacak toplam gidere ve bu tutara paragraf

(3) kapsamında uygulanabilir aidat birimlerinin sayısına başvurularak belirlenecektir. Bahsedilen pay paragraf (4)’e göre hesaplanacaktır.

(b) Aidat birimlerinin sayısı, hiçbir kesir beşte bir oranından küçük olmayacak şekilde, tam sayılar ya da kesirlerle belirtilecektir.

(3) [Aidatlar: her bir üyenin payı] (a) 1961/1972 ya da 1978 Sözleşmesine bu Sözleşme ile yükümlü olduğu tarihte taraf olan herhangi bir Birlik üyesine uygulanabilen aidat birimlerinin sayısı bu üyeye bahsedilen tarihten önce uygulanabilenlerin sayısıyla aynı olacaktır.

(b) Birlik üyesi diğer bir Ülke, Birliğe katılması üzerine, Genel Sekretere verilecek bir beyannamede kendisine uygulanabilecek aidat birimlerinin sayısını gösterecektir.

(c) Birlik üyesi bir Devlet, her hangi bir zamanda, Genel Sekretere verilecek bir beyannamede, kendisine paragraf (a) ya da (b) kapsamında uygulanabilenlerden farklı olan aidat birimlerinin sayısını gösterebilir. Bu tip bir beyanname, bir takvim yılının ilk altı ayında düzenlenirse, bir sonraki takvim yılının başlangıcından itibaren, ya da beyannamenin düzenlendiği yılı takip eden ikinci takvim yılının başlangıcından itibaren yürürlüğe girecektir.

(4) [Aidatlar: payların hesaplanması] (a) Her bütçe dönemi için bir aidat birimi karşılığı tutar, bu dönemde Birlik üyesi Devletlerin katkılarından karşılanacak toplam harcama tutarının bu Birlik üyesi Devletlere uygulanabilen birimlerin toplam sayısına bölünerek elde edilecektir.

(b) Birlik üyesi her bir Devletin aidat tutarı, bir aidat birimi karşılığı tutarın bu Birlik üyesi Devlete uygulanabilen aidat birimi sayısıyla çarpılarak elde edilir.

(5) [ödenmemiş Aidatlar] (a) Aidat ödemelerinde ödenmemiş aidatları bulunan Birlik üyesi bir Devlet, alt paragraf (b)’ye bağlı olarak, ödenmemiş aidat tutarı bir önceki bütün yılda ödemesi gereken aidatlara eşitse ya da bu tutarı aşıyorsa Konseyde oy kullanma hakkını kullanamaz. Oylama hakkının durdurulması, bu Birlik üyesini bu Sözleşme altındaki yükümlülüklerinden kurtarmayacak ve bu sözleşmeye bağlı diğer haklarından mahrum bırakmayacaktır.

(b) Konsey, ödemenin gecikmesinin önlenemez ve istisnai durumlar sonucu oluştuğuna ikna edilirse, söz konusu olan üye Devletin oy kullanma hakkının devam etmesine izin verilir.

(6) [Hesapların incelenmesi] Birlik hesaplarının incelenmesi, idari ve mali düzenlemelerde ön görüldüğü şekilde Birlik üyesi bir devlet tarafından yapılacaktır. Birlik üyesi bu Devlet, Konsey tarafından anlaşmayla tayin edilecektir.

(7) [Hükümetler arası örgütlerin aidatları] Hükümetler arası örgüt olan herhangi bir Akit Tarafı aidat ödemekle yükümlü kılınmayacaktır. Buna rağmen, örgüt aidat ödemeyi seçerse, (1)’den (4)’e kadarki paragraf hükümleri benzer şekilde uygulanacaktır.

 

BöLÜM IX

SöZLEŞMENİN UYGULANMASI, DİĞER ANLAŞMALAR

Madde 30

Sözleşmenin Uygulanması

(1) [Uygulama önlemleri] Her bir Akit Tarafı bu sözleşmenin uygulanması için gerekli tüm önlemleri uygulayacaktır. özellikle; (i) Islahçı haklarının etkin bir şekilde yürürlüğe konması için uygun kanuni çözümler sağlanacak,

(ii) Islahçı haklarının verilmesiyle görevli bir yetkili bulundurulacak ya da diğer bir Akit Tarafın sağladığı yetkiliye söz konusu görev verilecek,

(iii) Halkın düzenli yayınlarla

- Islahçı hakları için başvuru ve bu hakların verilmesi,

- önerilen ve onaylanan isimler konusunda bilgilendirilmesi sağlanacaktır.

(2) [Yasaların uygunluğu] Onaylama, kabul, tasdik ya da katılım belgelerine dayanarak, her Devlet ya da hükümetler arası örgüt kendi yasaları çerçevesinde, duruma göre, bu sözleşmenin hükümlerini yürürlüğe koyabilecek konumda olmalıdır.

 

Madde 31

 

 

önceki Yasalarla Yükümlü

Akit Taraflar ve Devletler Arasındaki İlişkiler

(1) [Bu Sözleşmeyle yükümlü Devletler arasındaki ilişkiler ] Bu ve önceki Sözleşme ile yükümlü Birlik üyesi Devletler arasında yalnızca bu Sözleşmeye başvurulacaktır.

(2) [Bu Sözleşmeyle Yükümlü olmayan Devletlerle olası ilişkiler] Bu Sözleşmeyle yükümlü olmayan herhangi bir üye Devlet, Genel Sekretere vereceği bir duyuru ile, yalnızca bu Sözleşmeyle yükümlü her bir Birlik üyesiyle ilişkilerinde, yükümlü olduğu en son Sözleşmeyi uygulayacağını bildirebilir. Bu tip bir bildiri tarihinden sonraki bir ayın sonundan bildiriyi yapan Birlik üyesi Devletin bu Sözleşmeyle yükümlü hale geldiği tarihe kadar, söz konusu Birlik üyesi yalnızca bu Sözleşmeyle yükümlü olan Birlik üyesi Devletlerle olan ilişkilerinde yükümlü olduğu en son Sözleşmeyi uygularken, yalnızca bu Sözleşmeyle yükümlü olan ülke diğer ülkeyle olan ilişkilerinde Bu Sözleşmeyi uygulayacaktır.

Madde 32

özel Anlaşmalar

Yapılan anlaşmalar bu Sözleşmenin hükümlerini ihlal etmediği sürece, Birlik üyeleri çeşitlerin korunması için kendi aralarında özel anlaşmalar yapma hakkına sahiptirler.

 

 

 

 

 

Facebook'ta Yayınla>
Soru / Yorum Eklemek İçin Tıklayınız
..:: Sorular / Yorumlar ::..
Henüz yorum eklenmemiştir. Yorum Eklemek için Tıklayınız.
Ne? nedir? Nasıldır? Nasıl yapılır? Ne zaman yapılır?
Copyright - Tarım Kütüphanesi - 2007