(Hemiptera: Aphididae)
1. TANIMI VE YAŞAYIŞI
Şerbetçiotu yaprakbiti [Phorodon humuli (Schrk.)]'nin kanatsız dişileri oval vücutludur. Renkleri bulundukları yer ve zamana göre değişir. Kış konukçusundaki yumurtadan çıkan erginler sarımsı yeşil renkli, şerbetçiotlarındakı ilk bireyler ise yeşil veya açık yeşil renklidir (Şekil 50). Diğer döllerde de renk aynı ancak daha parlaktır. Kanatsız ergin dişinin vücut uzunluğu 1.5-2.0 mm'dir.
Kışı erik ağaçlarında yumurta halinde geçirir. Mart veya nisanda açılan yumurtalardan çıkan nimflerin hepsi dişi olup ergin olduktan sona canlı doğurarak yeni dölü meydana getirirler. Kış konukçularında 1 veya 2 döl verdikten sonra meydana gelen kanatlı dişiler genellikle mayıs ortalarında, nadiren de haziran ortalarında uçarak şerbetçiotlanna geçerler. Kanatlı dişiler genç sürgünlerin uç yapraklarının ali yüzünde canlı doğurarak yeni koloniler oluştururlar. Yaprakbit-lerinin şerbetçiotlarındaki yaşamı bir kaç döl vererek eylüle kadar devam eder. Eylül başlarında kanatlı erginler meydana gelir ve bunlar kış konukçularına geçerler. Kış konukçularındakİ eşeyli çoğalmadan sonra dişiler kışı geçirecek yumurtaları bırakırlar.
2. ZARAR ŞEKLİ, EKONOMİK öNEMİ VE YAYILIŞI
Şerbetçiotu yapraklarının alt yüzünde, genç sürgün uçları, çiçek ve kozalarda emgi yaparak bitkileri zayıf düşürür, yaprak ve sürgünlerde kurumalara sebep olur. Ballık adı verilen salgıları üzerinde gelişen fungusların meydana getirdiği siyah tabaka bitkide özümleme yapacak yüzeyin azalmasına neden olur. Kozalaklarda yaprakbiti bulunması ve fungus tabakasının teşekkül etmesi kaliteyi bozar ve kozalakları biracılıkta kullanılamayacak hale getirir. Şerbetçiotu tarımının yapıldığı Bilecik'te tüm şerbetçiotu bahçelerinde yaygındır.
3. KONUKÇULARI
Şerbetçiotu, erik çeşitleri ve bazı yabancı otlar konukçuları arasındadır.
4. DOĞAL DÜŞMANLARI VE ETKİNLİKLERİ
Coccinellidae ve Syrphidae familyasına bağlı bazı türler şerbetçiotu yaprakbiti ile beslenmektedir.
5. MÜCADELESİ
5.1. Kültürel önlemler
Tarlada bulunan yabancı otlar temizlenmelidir.
5.2. Kimyasal Mücadele
5.2.1. İlaçlama zamanı
Kış konukçularından gelen kanatlı dişilerin uçuşları takip edilmeli ve uçuşun en yüksek noktaya ulaştığı günü izleyen bir hafta içinde ilk ilaçlama yapılmalıdır. Daha sonra 100 ocaktan tesadüfen seçilen birer yaprakta yapılan sayımlarda bulaşma oranı %20 ve bulaşık yapraklarda ortalama yaprakbiti sayısı 20 ise ilaçlama tekrarlanmalıdır.
5.2.2. Kullanılacak bitki koruma ürünleri ve dozları
Bakanlık tarafından yayınlanan "Bitki Koruma Ürünleri" kitabında tavsiye edilen bitki koruma ürünleri ve dozları kullanılır.
5.2.3. Kullanılacak alet ve makineler
İlaçlamada, hidrolik bahçe pülverizatörü veya sırt pülverizatörü (mekanik, otomatik, motorlu) kullanılır. Vejetasyon dönemi başlarında sırt atomizörü de kullanılabilir.
5.2.4. İlaçlama tekniği
İlaçlama rüzgârsız ve yağışsız bir havada, sabah erken veya akşamüzeri yapılmalıdır. Bitkilerin her tarafının ilaçla kaplanmasına, özellikle yaprakların alt yüzlerinin ilaçlanmasına dikkat edilmelidir.
Facebook'ta Yayınla>