Değerli çiftçiler,
Ülkemiz birçok meyve türlerinin yetiştirilmesine imkan sağlayan iklim yapısına sahiptir. Tropik meyvelerin dışında yarı tropik ve ılıman iklim meyvelerinin hemen hemen hepsi kendimize yeterli, birçoğunda da ihracat edebilecek durumdayız. Türkiye geçtiğimiz zaman içerisinde meyvede çeşit standardizasyonunu tamamlamış, dünya meyveciliğinde ön sıralara gelmiş bulunmaktadır. örneğin; fındık ve incirde birinci, elmada üçüncü, armutta yedinci, kirazda ise gittikçe artan üretimiyle ilk sırada yer aldığını görüyoruz. Ancak, yine de gelişmiş ülkelerdeki teknolojiyi yakalamış değiliz. Birim alandan elde edilen verimi ele aldığımız zaman çok gerilerden takip ettiğimiz görülür. Çünkü meyvecilik daha modern ekonomik kriterler göz önüne alınarak yapılmamaktadır. Son 15-20 yıla kadar bilhassa elma ve armut yetiştiriciliğinde olduğu gibi yüksek taç yapan meyve çeşitleri ile bahçeler kurulmakta idi. Bunların verime yatmaları 5-6 yıl alır. Ekonomik olarak tam verime geçme ise 10-15 yılı bulur. 20. yıldan sonra ise verim düşmeye başlar. Meyve kalitesi de ilk yıllardaki gibi olmaz. Çok kuvvetli gelişen ağaçlarda budama başlı başına bilgi ve beceri isteyen direkt verime etki edecek zor bir uygulamadır. Keza ilaçlama, seyreltme ve hasat gibi kültürel işlemler çok güçleşmekte, meyvelerin yeterli güneş alamaması nedeniyle başta renk olmak üzere kalite yönünden pazar değerleri düşük olmaktadır. 1970’li yıllardan buyana dünya meyveciliğinde olduğu gibi bizde de yüksek taç yapan standart çeşitler yerine yarı bodur (Spur) gelişen çeşitler yeralmaya başlamıştır. Ancak böyle bir çeşit değişikliğine gitmek ülkemizde birdenbire meydana gelmemiştir. Çünkü, var olan bahçeleri elden çıkarmak yerine spur çeşitleri ikame etmek, bu konuda çiftçi alışkanlıklarını değiştirmek uzun zaman almaktadır. Ancak yeni kurulacak bahçelerin artık bodur ve yarı bodur olmasına özen gösterilmektedir. Modern meyvecilikte bodurlaştırıcı anaçla üzerine standart çeşitlerin aşılanmasıyla çeşitli boylarda meyveler elde edilmektedir. Veya normal klon anaçlarına spur (yarı bodur) çeşitler aşılanarak yarı bodur denilen meyveler elde edilir. Tam bodur çeşitler çöğürden elde edilen eski tip standart meyve ağaçlarına göre %50-60 daha küçük, yarı bodurlar ise %25-40 daha küçük taç teşekkül ettirirler. Diğer bir bodurlaştırma şekli ise terbiye şekli ve fizyolojik yöntemlerdir (cevizde olduğu gibi). Ancak bu konuya ileriki yazılarımızda değineceğiz. Bodur anaç kullanımı en çok elma ve armutlarda olmakla beraber son yıllarda kiraz ve erik için de kullanılmaya başlanmıştır. Bodur ve yarı bodur meyve yetiştiriciliği çöğür anaçlarından elde edilen eski tip standart meyve yetiştiriciliğine göre çok büyük avantajlar sağlar. Bunları sırasıyla sayacak olursak; * Her yıl ve düzenli ürün elde edilir.
* Ağaçlar dikimin ilk yıllarında meyveye yatarlar.
* Budama, seyreltme ve diğer kültürel işlemler hem çok kolay, hem de çok ekonomik olur, maliyet azalır. * Hastalık ve zararlılarla mücadele daha kolay , etkili ve ucuz olur. * Meyve iriliği ve rengi yönünden mütecanis ve kaliteli ürün elde edilir. Bunun sonucu meyvenin pazarlama değeri artar. * Birim alana daha fazla ağaç dikilir, bu yüzden birim alandan alınan ürün miktarı da artar. * Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsünde yapılan bir araştırmada, normal standart eski tip meyvecilik ile bodur anaç üzerine aşılanan golden delicious ve starking delicious elma çeşitlerinde ilk dikim yılından 8 yıl sonra elde edilen meyvelerin verim indekslerinde çeşitli dikim aralıkları dikkate alınarak bodur anaçlardan çeşide göre 3.0 ile 5.0 kat fazla ürün elde edildiği anlaşılmıştır. Bunun en önemli nedeni bodur anaçların sık dikimi ile birim alandan daha fazla ürün ile çok erken yaşlarda verime yatması ve kısa zamanda ekonomik meyve tutumuna erişmesidir. Aynı araştırmada çöğür anaçlarının ekonomik etkisi 1.0 olarak kabul edildiğinde bodur anaçlarda ekonomik etki starkinglerde 11.5 goldenler de 3.5 olmuştur. Bodur anaçlarla kurulacak bahçelerde öncelikle bahçe yerinin seçimi, toprak durumu, seçilen anaç ve kalem münasebeti ile buna göre verilecek dikim aralıkları çok önemlidir. Bu bakımdan bahçe kurulurken mutlaka uzman eşliğinde, uzmana danışarak kurulmalıdır. Rasgele yapılacak tesislerde her an hüsrana uğramak riski vardır. Ürününüzün bereketli olması dileğiyle...
Facebook'ta Yayınla>