BİRİNCİ BöLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; bitkisel ürünlerin üretiminden pazarlama aşamasına kadar geçen süreçte kullanılan Bitki Koruma Ürününün Zirai Mücadele Teknik Talimatlarına ve diğer kimyasalların teknik tavsiyelerine uygun ve kontrollü olarak kullanılmasını, Türk Gıda Kodeksi ve kalıntı değerlerine uygun bitkisel ürün arzını, tüketici sağlığı ve çevrenin korunması ile üründe izlenebilirliğinin sağlanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; bitkisel üretimde kimyasal kullanımına bağlı sorunların önlenmesi amacı ile Bakanlık ve Müdürlükler, üreticiler, ürünü toptan alan alıcı, ihracatçı kişi kurum ve kuruluşların görev ve sorumlulukları ile yaptırımlarına ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 15/5/1957 tarihli ve 6968 sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunu, 27/5/2004 tarihli ve 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun ve 29/6/2004 tarihli ve 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,
b) Bitki Koruma Ürünü (BKÜ): Bitkileri veya bitkisel ürünleri tüm zararlı organizmalara karşı korumak veya bu tür organizmaların etkilerini engellemek amacıyla kullanıcıya bir veya daha fazla aktif madde içeren bir formülasyon halinde sunulan aktif madde ve preparatları,
c) Bitkisel Ürün: Bitkisel orijinli, işlem görmemiş veya basit bir işlemden geçmiş, bitki tanımına girmeyen ürünleri,
ç) Bitkisel ürün numunesi: Bitkisel ürünlerden üretimi temsil edecek miktarda, Numune Alma Talimatına uygun olarak alınan örnek ürünleri,
d) BKÜ ve Diğer Kimyasalların kalıntısı: Bitki veya bitkisel kökenli ürünlerde BKÜ’nün kullanımı sonucu ortaya çıkan, metabolitler ile degradasyon veya reaksiyon sonucunda oluşan dönüşüm ürünleri de dâhil olmak üzere bir veya birden fazla maddeyi,
e) Diğer Kimyasallar: Bitkisel üretimde kullanılan veya bulaşan, BKÜ dışındaki kimyasalları,
f) Entegre Mücadele (EM): Kültür bitkilerinde zararlı türlerin popülasyon dinamikleri ve çevre ile ilişkilerini dikkate alarak, uygun olan bütün mücadele metotlarını ve tekniklerini uyumlu bir şekilde kullanarak, bunların popülasyonlarını ekonomik zarar seviyesinin altında tutan bir zararlı yönetimi sistemini,
g) İşleme, depolama yeri: Bitkisel ürünlerin temizleme, ayıklama, fenni temizleme, tasnif, paketleme, ambalajlama işlemlerinin yapıldığı ve muhafaza edildiği yerleri,
ğ) Müdürlük: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlüklerini,
h) Satış Yeri: Bitkisel ürünlerin alım satımının yapıldığı hal, pazar, market, manav gibi yerleri,
ı) Serbest danışman: Bakanlıkça veya Bakanlık tarafından danışmanlık eğitimi vermek üzere yetkilendirilmiş olan; üniversite, meslek kuruluşları ve dernekler tarafından verilen yetkilendirme eğitimine katılmış, bitki koruma, tarla ve bahçe bitkileri bölümü mezunu ziraat mühendisleri ile Kamu kurum ve kuruluşlarında veya özel kuruluşlarda zirai mücadele hizmetlerinde en az üç yıl çalışmış diğer bölüm mezunu ziraat mühendisleri, teknisyen ve teknikerlerden eğitim sonunda yapılan sınavda başarılı olanlara verilen serbest danışman unvanını,
i) Üretici: Bitkisel üretim faaliyetlerinde bulunan gerçek ve tüzel kişileri,
j) Üretici kayıt sistemi: Üreticinin, kimlik, ürün, üretim yeri bilgileri, bitkisel üretimde kullanılan BKÜ ve diğer kimyasalların kayıt altına alındığı Bakanlıkça belirlenen veya benzer amaca hizmet eden her türlü belge veya elektronik ortamı,
k) Üretici örgütü: Üretici ve yetiştiricilerin gönüllülük esasına dayalı olarak tarımsal alanda üretimden pazara kadar ekonomik menfaatlerini ve özellikle meslek ve geçimlerine ait ihtiyaçlarını karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle sağlayıp korumak amacıyla çeşitli kanunlara dayanarak kurdukları organizasyonları,
l) Üretim Yeri: Bitkisel ürün üretiminin yapıldığı alanları,
m) Ürün kimliği: Üreticisinin kimlik, üretim yeri ve üretim aşamasında kullandıkları BKÜ ve diğer kimyasalların kayıtlarının bulunduğu belgeyi (Ek-1),
n) Yetkilendirilmiş laboratuar: BKÜ ve diğer kimyasalların kalıntı analizlerini yapmak üzere yetkilendirilen laboratuarları,
o) Zararlı organizma: Bitki veya bitkisel ürünlere zarar veren bitki, hayvan veya patojenik ajanların tür, streyn veya biyotiplerini,
ö) Zirai mücadele alet ve makineleri: Bitki koruma ürünlerinin uygulanmasında kullanılan her türlü alet, makine, donanım ve bunların parçalarını,
p) Zirai mücadele teknik talimatı: Zararlı organizmalarla mücadelede kullanılan Bakanlıkça yayımlanmış kitapları,
r) Zirai mücadele: Bitki ve bitkisel ürünlerde ürün kayıplarına neden olan zararlı organizmaların zararını önlemek amacı ile yapılan her türlü faaliyeti
ifade eder.
İKİNCİ BöLÜM
Görev ve Sorumluluklar
Bakanlığın görev ve sorumlulukları
MADDE 5 – (1) Bakanlık;
a) Üreticilerin kimlik, üretim yeri ve üretim aşamasında kullandıkları BKÜ ve diğer kimyasalların kayıt sistemini hazırlar veya hazırlatır,
b) Bitkisel üretimde kullanılan BKÜ ve diğer kimyasalların tavsiyelerine uygun kullanımının denetimini yapar ve kalıntıyı izler,
c) Sağlıklı üretim için eğitim, yayım ve benzer her türlü tedbiri alır,
ç) Kayıt sistemine katılan üreticileri destekleme esaslarını belirler.
Müdürlüğün görev ve sorumlulukları
MADDE 6 – (1) Müdürlük;
a) Üreticilerin kimlik, üretim yeri, üretim parseli, üretim deseni ve işletmeye ilişkin diğer bilgilerini kayıt sistemine girer veya girilmesini sağlar,
b) Üreticiler, serbest danışman veya bünyesinde serbest danışman çalıştıran kurum ve kuruluşlar tarafından tutulan kayıtları kontrol eder, tavsiyelere uygun olanları onaylar ve bir sonraki hasat zamanına kadar muhafaza eder,
c) Hasadı zamana yayılıp bir vejetasyon döneminde birden fazla hasat edilen ürünlerde, uygulamaların devam etmesi nedeniyle her hasatta elde edilen üründe kullanılan BKÜ ve diğer kimyasal tespitlerinin sağlıklı yapılabilmesi için üreticiyle gerekli işbirliğini yapar,
ç) BKÜ ve diğer kimyasal uygulamalarının denetimi amacı ile usulüne uygun olarak ürün numunesi alır ve Bakanlıkça yetkilendirilmiş labaratuvara gönderir,
d) Analiz ve kontrollerde beyan ve tavsiye dışı uygulamaların tespiti halinde Türk Gıda Kodeksine uygun olmayan ürünü imha eder veya ettirir, gerekli yaptırımları uygular,
e) BKÜ’lerin kayıt işlemlerine ilişkin eğitim, yayım ve kontrol hizmetlerini yürütür,
f) Ürün bildirimine ilişkin kayıtları her üretim sezonu için güncelleştirir,
g) Üreticinin zirai mücadele uygulamalarını teknik tavsiyelere uygun yürütmesi için önder çiftçiler ile eğitimler gerçekleştirir, gerekli uyarı ve önerilerde bulunarak çalışmaları izler,
ğ) İl bazında etkin tanıtım ve katılım kampanyaları ve bilinçlendirme çalışmaları yapar,
h) Toptancı, ihracatçı ve üretici örgütleri ile eğitim çalışmaları yapar,
ı) Paketleme veya ambalaj evlerinde izlenebilirliğin kurulup kurulmadığını denetler.
Üreticilerin görev ve sorumlulukları
MADDE 7 – (1) Üreticiler;
a) Üretim yeri, üretim parseli, üretim deseni ve kimlik bilgileri ile işletmeye ilişkin diğer bilgileri kayıt sistemine girilmek üzere Müdürlüğe bildirir,
b) BKÜ ile diğer kimyasalları, Bakanlıkça belirlenen tavsiyelere göre uygun zirai mücadele aletleri ile uygular, uygulamaların kayıtlarını tutar veya serbest danışman veya bünyesinde serbest danışman çalıştıran kurum ve kuruluşlara tutturur,
c) Üretim aşamasında kullandığı BKÜ ve diğer kimyasal maddelerin faturalarını ve uygulama kayıtlarını bir sonraki hasat zamanına kadar muhafaza eder,
ç) Entegre mücadele, iyi tarım ve sözleşmeli tarım uygulamalarından herhangi birini yapıyorsa bu konularda belirlenmiş ilke ve kurallara uyar,
d) Uygulama bilgilerini talep edildiğinde Bakanlık görevlilerine, ürün almak isteyen kişi, kurum ve kuruluşlara verir,
e) Denetim amacı ile istenen ürün numunelerini verir,
f) Analiz sonucu uygun çıkmayan ürünün imhasını temin eder.
(2) Ürün kimliği olmayan bitkisel ürünler satışa sunulmaz.
Serbest danışmanlık hizmeti veren kişi, kurum ve kuruluşların görev ve sorumlulukları
MADDE 8 – (1) Üreticinin danışmanlık hizmeti alması durumunda; serbest danışman veya bünyesinde serbest danışman çalıştıran kurum ve kuruluşlar;
a) Sözleşme yaptıkları üreticinin görev ve sorumluluklarını üstlenerek, üreticilere ait kayıtları tutar,
b) Üretim yeri, üretim parseli, üretim deseni ve kimlik bilgileri ile işletmeye ilişkin diğer bilgileri kayıt sistemine girilmek üzere Müdürlüğe bildirir,
c) Üreticinin üretim aşamasında kullandığı BKÜ ve diğer kimyasal maddelerin faturalarını ve uygulama kayıtlarını bir sonraki hasat zamanına kadar muhafaza eder,
ç) Entegre mücadele, iyi tarım, sözleşmeli tarım uygulamalarından herhangi birini yapıyorsa bu konularda belirlenmiş ilke ve kurallara uyar,
d) Uygulama bilgilerini talep edildiğinde Bakanlık görevlilerine, ürün almak isteyen kişi, kurum ve kuruluşlara verir,
e) Denetim amacı ile istenen ürün numunelerini verir,
f) Analiz sonucu uygun çıkmayan ürünün imhasını temin eder.
Bitkisel ürün alıcılarının görev ve sorumlulukları
MADDE 9 – (1) Bitkisel ürünü, toptancı, hal tedarikçisi, ihracatçı, kabzımal gibi toptan alanlar;
a) Üretim aşamasında kullanılan BKÜ ve diğer kimyasal uygulama kayıtlarının tutulduğu ürün kimliği bulunan bitkisel ürünleri alır,
b) Farklı üreticilerden almış olduğu bitkisel ürünlerin üreticisine ulaşılabilecek bilgileri içeren, üretici bazında ürün kayıt sistemini oluşturur,
c) İşleme, tasnif veya paketleme yerlerinde barkot veya kimlik sistemini oluşturup bu sistemi ürün ambalajına işler,
ç) Bakanlık ve Müdürlük görevlilerinin denetim amaçlı numune almasını sağlar, işleme, tasnif, paketleme ve depolama aşamasında bitkisel ürünlerde kullanılan kimyasal uygulamaların kayıtlarını tutar ve bunları kimlik sistemine işler.
BKÜ ve diğer kimyasal satıcılarının sorumlulukları
MADDE 10 – (1) Bitkisel üretimde kullanılan BKÜ ve diğer kimyasalları satanlar;
a) Ürün, zararlı organizma ve hasat zamanını dikkate alarak, zirai mücadele teknik talimatları doğrultusunda BKÜ satışında bulunur,
b) Satışlarına ait kayıtları güncel olarak tutar ve Bakanlık veya Müdürlüğün talebi halinde bu kayıtları ibraz eder.
Laboratuarların sorumlulukları
MADDE 11 – (1) Yetkilendirilmiş laboratuarlar, Bakanlıkça belirlenmiş mevzuatlara göre alınan ve gönderilen numuneyi en kısa sürede analiz ederek sonucunu bildirmekle mükelleftirler.
ÜÇÜNCÜ BöLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Üretim aşamasından sonra BKÜ ve diğer kimyasalların kalıntısının değerlendirilmesi
MADDE 12 – (1) Bitkisel ürünlerde BKÜ ve diğer kimyasalların kalıntılarının değerlendirilmesinde, yürürlükte olan Türk Gıda Kodeksi mevzuatı esas alınır.
(2) Üretim aşamasından sonra ürünün işleme, tasnif, paketleme, depolama, pazar, market veya ihracat aşamasında tespit edilen olumsuzluklardan; izlenebilirliği sağlanmışsa üretici, izlenebilirliğin sağlanmadığı durumlarda ise ürünün sahibi olan kişi veya kuruluş sorumludur.
(3) Bakanlık tarafından üreticinin ürününde ikinci defa kalıntı tespit edildiğinde üretici ismi toptancı ve ihracatçılara duyurulur.
Cezai müeyyideler
MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara uymayanlar hakkında 6968 sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunu ile 5179 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun cezaya ilişkin hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 14 – (1) Bu Yönetmeliğin,
a) Ticarete konu olan taze meyve ve sebze ürünlerine ilişkin hükümleri 1/2/2009 tarihinde,
b) Diğer ürünlere ilişkin hükümleri 1/2/2010 tarihinde,
c) Sera ve örtü altı üretimine ilişkin hükümleri ise Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini, Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.
Ek- 1:
ÜRETİCİ KAYIT DEFTERİ
Facebook'ta Yayınla>