Beyaz kas hastalığı
İsmail ERGİN
Veteriner Hekim
Tanımı:
Selenyum ve E vitamini eksikliğinin neden olduğu çizgili kaslarda doku yıkımı ile karakterize; kuzu, oğlak ve buzağıların önemli bir hastalığıdır.
Sebepleri:
* Hastalık selenyumdan fakir meralarda beslenen koyunların yavrularında görülür.
* Rasyonda E vitamini noksanlığı da hastalığın oluşumunda etkendir.
* Sülfatlar yönünden zengin olan arazilerde selenyumun bitkilerce alınımında aksaklıklar şekillenmesi sonucu da selenyum yetersizliği meydana getirir.
Belirtileri:
* Beyaz kas hastalığı bazen yeni doğan kuzularda, genellikle doğumdan sonraki 3-8 haftalık dönemde görülmektedir.
* Hafif şekillerde yürüyüş tutuk, bel kambur, adımlar kısa ve diktir. Yürürken arka ayaklar üstüne çökebilir. Hareket halindeyken solunum güçleşir.
* Hastalığın biraz ilerlemiş durumunda, hayvanlar ön ayaklarına dayanarak vücudun ön kısmını kaldırır. Fakat arka ayaklarına dayanarak vücudun arka kısmını kaldıramaz. Daha ileriki dönemde hasta hiç yerinden kalkamaz.
* Buzağılarda ve oğlaklarda da belirtiler kuzularınkine benzer.
* Bazı kuzu ve oğlaklar doğuştan hasta olurlar. Bu kuzular ayağa kalkıp analarını ememezler. Doğuştan hasta kuzular doğumdan sonraki bir kaç saat içinde kalp yetmezliği ve solunum güçlüğünden ölürler.
* Beyaz kas hastalığı şekillenmiş kuzu ve oğlaklar merada kolay hareket edemedikleri ve emmedi güçlük çektikleri için hızla zayıflarlar ve gelişmeleri geri kalır.
Otopsi Bulguları:
ölen veya kesilen hayvanların; bel, sağrı, arka bacak, diyafram ve kalp kasında çizgiler şeklinde veya lekeler tarzında bal mumunu andıran görünüşte yıkıma uğramış bölgeler tipiktir.
Tedavi:
Solunum güçlüğü ve kalp yetmezliği tehlikesi ile hasta kuzu ve oğlakların fazla hareket ettirilmemesine dikkat edilmeli,
Hasta hayvanlara selenyum ve E vitamini içeren ilaçlar verilir.
Korunma:
Selenyum noksanlığının görüldüğü bölgelerde koyun karma yemlerine selenyum tuzu ilave edilmeli, gebeliğin ikinci yarısında (doğum sezonunun başlamasına 40 kaladan itibaren) gebe koyunlara 2 haftada bir selenyum ve E vitamini içeren ilaçlar verilmelidir.