Tarım Kütüphanesi

TOPRAK ANALİZİ NASIL YAPTIRILIR?

NEDEN TOPRAK ANALİZİ YAPTIRMALI?

Bitkisel üretimde daha kaliteli daha bol ürün almak için gübre kullanımı önemli bir faktördür. Gübre; bitkinin beslenmesinde, toprağı besin maddeleri bakımından zenginleştirmek için uygulanır.

Toprağı beslerken gübreyi toprağa en uygun zamanlarda, bitkinin isteği olan cinsten ve en uygun miktarlarda atmalıyız ki; faydalı ve ekonomik olsun. Ayrıca bilinçli gübre kullanarak milli servetimiz olan atalarımızdan emanet aldığımız topraklarımızı gelecek nesillerimize kullanılabilir olarak aktarmalıyız.

Etkin bir gübreleme yapabilmemiz için de toprağımızdaki mevcut bitki besin maddelerinin cins ve miktarlarını bilmeliyiz ki yetiştireceğimiz bitkinin ihtiyacı olan gübrelemeyi yapabilelim.

Ekonomik ve faydalı bir gübreleme ; toprak analizi sonucuna göre yapılan gübrelemedir.

Numune Alınacak Sahanın Tespiti

Numune alınmadan önce, numune alınacak sahanın toprak ve arazi karakteristikleri tespit edilmelidir. Çünkü bir yerin toprağı diğer bir yerin toprağına benzemediği gibi, aynı yer ve tarlalardaki topraklar bile birbirine benzememekte, değişik tip ve karakterde olabilmektedir. Bu nedenle, temsili numune alınacak arazi parçası veya tarla aşağıda belirtilen özellikler bakımından benzer olmalıdır.

Topoğrafya, verimlilik, drenaj, arazinin baskısı, toprak rengi, toprak tekstürü, kirlilik veya diğer problemlerin belirtileri, toprak üzerindeki bitki örtüsü, arazinin jeolojik yapısı, taşlılık ve toprak ana materyalinin türü, yetiştirilen bitki örtüsünün gelişme durumu gibi özellikler yönünden benzer olmalıdır.

Temsili numune alınacak tarla veya arazi bu özellikler bakımından benzer ise 20–40 dekar veya 40-60 dekarlık sahadan bir adet temsili numune alınabilir.

Bu özellikler bakımından bariz farklılıklar varsa arazi veya tarla parçalara bölünerek daha fazla temsili numune alınmalıdır. Zira bu özellikler bakımından farklı olan iki yerden alınacak bir temsili numune, bu iki parçanın hiçbirini temsil etmez. Böyle bir numunenin analiz sonuçlarına göre tavsiyelerde bulunmak, herhangi bir işlem yapmak, bulunan problemlere çözüm önermek doğru değildir.

Numune Alma Zamanı

Toprak numunesinin alınması iklim şartlarına bağlıdır. Sıcaklık ve rutubet şartlarının uygun olduğu zamanlarda, yıl boyunca herhangi bir zamanda numune alınabilir. Numune alınırken toprak, numuneyi alanın ayağına bulaşacak kadar ıslak olmadığı gibi, numune alma aletlerine zorluk çıkaracak kadar da kuru olmamalıdır. Ancak toprak kirliliği, diğer problemler vb. çalışmalar için en uygun olan her zamanda numune alınmalıdır.

Numune Alınmayacak Yerlerin Tespiti

Toprak numunesi almak için uygun olmayan yerlerden numune alındığı takdirde, bu numunelerden elde edilecek analiz sonuçları yanlış işlemlere sebep olur.

Numune almaya uygun olmayan yerler:

* Harman yeri veya hayvan yatmış yerler

* Önceden gübre yığılmış yerler

* Sap kök veya yabani otların yığın halinde yakıldığı yerler

* Hayvan gübresinin bulunduğu yerler

* Tarlanın tümsek veya su birikmesi olan çukur noktalar

* Dere, orman, su arkı ve yollara yakın arazi kısımları

* Binalara yakın alanlar

* Sıraya ekim yapılan yerlerde sıra üstleri

* Su biriken kısımlar , akarsu ve sel başmış yerler

Numune Alma

Tespit edilen sahadan genişlik durumuna göre en az 10 en fazla 20 noktadan numune alınmalıdır. Numunenin alınacağı noktalar aşağıda gösterildiği gibi işaretlenmelidir.

Numune alınacak noktalar belirlendikten sonra bu noktalardan “V” şeklinde çukurlar açılır. Bu çukurların derinliği 0-20 cm. olmalıdır. Çukurların düz kenarından paslanmaz çelikten imal edilmiş bahçıvan beli veya kürekle 2 cm. kalınlığında bir toprak dilimi alınır. Küreğin üzerindeki toprak diliminin sağ ve sol taraflarından çok dikkatli kesilir. Neticede 2 cm. kalınlığında, 3-4 cm. eninde ve 20 cm. boyunda bir toprak sütunu elde edilir. Bu toprak sütunu temiz bir plastik kova içine aktarılır

Kovada biriktirilen 10 veya 20 adet toprak sütunu, temsili numune elde etmek için el ile iyice karıştırılır. Karışımda mevcut olan kesekler el ile mümkün olduğu kadar iyice ezilir. El ile karıştırılır ve kovadaki toprak numunesini temsil edecek olan toprağın karıştırma işleminin daha iyi bir şekilde yapılmasını temin etmek için kova, iki el ile kendi etrafında döndürülerek çalkalanır.

Böylece temsili numunenin yeknesak olması sağlanır. Numune içerisindeki bitki artıkları ve taşlar el ile ayıklanıp atılır. Geriye kalan numune, numune kabı veya torbasına (tercihen bez veya naylon torba) doldurulur ve ağzı bağlanır.

Numune kabı veya torbasının içine veya dışına yapıştırılacak veya bağlanacak olan iki etiket kurşun kalem ile doldurulur. Bu etikette aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:

- İli , İlçesi , Köyü

- Tarla sahibini Adı-Soyadı

- Arazinin bulunduğu mevkii ve alanı (da)

- Bir önceki ekilen bitki

- Ekilecek olan bitki

- Numunenin alındığı tarih

- Arazinin sulu veya kuru olduğu

İlimizde nerelerde toprak analizi yaptırıldığı hususunda üreticilerimiz Tarım İl ve İlçe Müdürlüklerindeki teknik elemanlardan bilgi alabilirler.

Üreticilerimizin ürünün bol ve bereketli olmasını dileriz.

Tarım İl Müdürlüğü