Mercimek Fusarium SolgunluÄŸu
(Fusarium oxysporum f.sp. lentis W.L.Gordon)
Tanımı ve Yaşayışı
Mercimekte solgunluk hastalığına neden olan Fusarium türleri genellikle 3 tip spor üretir. Bunlar mikrokonidi, makrokonidi ve klamidosporlardır. Etmen toprak patojeni olup, yaşamını hastalıklı bitki artıkları üzerinde sürdürmekte ve tohum ile de taşınabilmektedir. Fungusun gelişebildiği uygun sıcaklıklar 17-31oC arasındadır.
Zararlı Olduğu Bitkiler ve Zarar Şekli
Çevre koşulları mercimek bitkisini zayıf düşürdüğünde solgunluk belirtileri daha fazla görülebilir (Şekil 8). Özellikle kış aylarının ılık ve ilkbahar mevsiminin çok sıcak, kurak geçmesi durumunda, yoğun bulaşık olan tarlalarda ürün tamamen yok olabilmektedir (Şekil 9). Hastalık hem fide hem de yetişkin dönemde görülür. Lokal şekilde başlayan kurumalar, inokulum yoğunluğuna bağlı olarak tüm tarlayı kaplayabilir. Fide döneminde yeşil bitkiler arasında ani bir çökme şeklinde ortaya çıkar. Daha sonra yapraklar ve fidenin tamamı kurur. Yetişkin bitkilerde ise bakla oluşum dönemine kadar devam eder. Yapraklar donuk yeşil renk aldıktan sonra aniden solar, dökülür ve bitki ölür. Bitkinin iletim demetlerinde kahverengileşme ve yan kökler ile nodozite sayısında azalma görülür.
Tohumlar bitkinin bakla dönemine kadar enfekte olurlar ve büzüşmeler meydana gelebilir. Mercimek solgunluk hastalığından dolayı ortalama ürün kayıbının % 10 olduÄŸu ancak % 66’ya kadar ulaÅŸabildiÄŸi kaydedilmiÅŸtir. Hastalığın konukçusu mercimektir.
Fusarium hastalığı nedeniyle gelişme geriliği gösteren ve sararan bitkiler, tamamen sararıp kurumuş bitkiler.
Kültürel Mücadele
Hastalıkla bulaşık olmayan tohum ve tolerant çeşitler kullanılmalı, en az 4-5 yıllık münavebe uygulanmalı, ön bitkinin buğday veya arpa olması durumunda hasattan hemen sonra sapların pullukla toprağa karışması sağlanmalı, toprak neminin korunabildiği ve organik maddece çok zayıf olmayan topraklarda yetiştiriciliği yapılmalıdır. Hastalığın çıkışının azaltılması veya engellenmesi açısından ekim zamanı çok önemlidir, mevsime ve coğrafyaya göre erken veya geç ekimler hastalık çıkışını büyük ölçüde engellemektedir. Ayrıca yağmurlu bölgelerde çeltik ve sorgum yetiştirilmesi hastalığın çıkışını engellemektedir.
("TEORİDEN PRATİĞE KÜLTÜREL MÜCADELE" kitabından)
(ISBN: 978-605-9175-21-0)
Facebook'ta Yayınla>